بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد فعالیتهای اقتصادی ایران

تشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بعنوان عامل اصلی تعیین کننده ی رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید اقتصاددانان بوده است . در دهه های ۱۹۶۰ و۱۹۷۰ محققین و سیاستگذاران اثر انباشت سرمایه فیزیکی را بیشتر از عوامل دیگر  بر رشد اقتصادی تبیین  می کردند.  اما به مرور زمان حیطه سرمایه  و کاربرد آن دررشد و توسعه در مطالعات نظری و کاربردی به سرمایه های انسانی ، اجتماعی  و فردی نیز  کشیده  شده است. در این مطالعه از مدل رشد درونزای لوکاس  و الگوی داده-ستانده برای بررسی نقش سرمایه انسانی بررشد اقتصادی ایران طی دوره ۱۳۵۵-۸۵ استفاده شده است .  در بررسی اثر مستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی، از تابع تولید با لحاظ  سرمایه انسانی و روش مدلسازی داده های تابلویی و جهت بررسی اثر غیر مستقیم از الگوی داده – ستانده سال ۱۳۸۰ اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که اثر سرمایه انسانی بصورت مستقیم و غیرمستقیم بر رشد اقتصادی در اکثر  فعالیت ها مثبت و معنی دار می باشد و بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی مربوط به بخش آب و برق و گاز می باشد. طبقه بندی JEL: J۲۴ ,O۴,C۶۷  

Keywords:

سرمایه انسانی , رشد اقتصادی , مدل رشد درونزای لوکاس , الگوی داده-ستانده