جمشید پژویان - -
علی رئیس پور - مسئول مکاتبات

این مقاله به بررسی تاثیر مخارج ملی سلامت و تغییرات سطوح جزیی آن بر رشد اقتصادی در ایران می پردازد.برای این کار از یک مدل سولو؛ مدلی که در آن سلامت یک نهاده ی ملی جهت توضیح نوسانات بهره وری است، استفاده می شود.این مقاله ضمن بررسی ادبیات موضوعی و چارچوب علمی اثر گذاری و اثر پذیری مخارج ملی سلامت بر بهره وری نیروی کار، نتایج تجربی حاصل از بررسی مدل داده های تابلویی ۲۸ استان کشور در دوره سال های ۸۹-۱۳۷۹ را به قضاوت و بررسی می گذارد. نتایج حاکی از آنست که مخارج هزینه ای دولت در حوزه ی سلامت دارای آثار پایدار مثبت بر بهره وری نیروی کار می باشد، این در حالی است که سرمایه گذاری های دوات در زیرساخت های سلامت تاثیری بر بهره وری عوامل نداشته است.سرمایه گذاری های بهداشتی دولت مجموعا ۶.۳ درصد از کل رشد اقتصادی ناشی شده از بهبود بهره وری عوامل در این دوره را تبیین می نماید.نکته حایز اهمیت اینکه مخارج جاری بهداشتی دولت ۲۰ برابر اثر گذاری بیشتر در مقایسه با مخارج عمرانی بهداشتی دولت در این دوره داشته است. در سطح منطقه ای نیز الگوهای متفاوتی از رشد ناشی شده از بهبود سلامت دیده شده است که این مطلب با توجه به ویژگی های هر استان قابل توجیه و تفسیر است.از آنجا که رشد و تغییر بهره وری عوامل تولید بخصوص نیروی کار در سطح استانی دارای اثرات سرریز و متقابل بر هم می باشد عدم توجه به رشد متوازن باعث حداقل و کوچکتر شدن اثر سرمایه گذاری های بهداشتی دولت می شود، لذا تخصیص آتی بودجه های حوزه سلامت با توجه به ویژگی های منطقه ای اکیدا توصیه می شود. طبقه بندی JEL:

بهره وری عوامل, سرمایه گذاری بهداشتی دولتی, داده های تلفیقی, رویکرد منطقه ای