بررسی میزان آلودگی باکتریایی اسکناس های رایج ایران

زمینه و هدف: در بسیاری از کشورها باور عمومی بر این است که دستکاری همزمان پول و غذا می تواند در ایجاد بیماری های ناشی از غذا موثر باشد. این مطالعه با هدف تعیین میزان آلودگی (تعداد کلی باکتری ها) و آلودگی به باکتری های بیماریزای غذازاد در  اسکناس های جمع آوری شده از فروشگاه های تهیه و توزیع مواد غذایی انجام گردیده است.روش بررسی:در این مطالعه تعداد ۱۲۰ نمونه از اسکناس های رایج کشور (۲۰۰۰، ۵۰۰۰، ۱۰۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ ریالی) از فروشگاه های مختلفی که با مواد غذایی در ارتباط بودند شامل نانوایی،  مرغ فروشی،  ساندویچ و پیتزا فروشی،  قصابی،  شیرینی فروشی و  بستنی فروشی جمع آوری گردید.  اسکناس ها از نظر ظاهری به سه دسته نو، معمولی و کهنه تقسیم گردیدند. بر روی تمامی اسکناس ها آزمایش های تعیین تعداد کلی باکتری ها، جستجوی اشریشیاکولای، استافیلوکوکوس آرئوس، باسیلوس سرئوس، سالمونلا، لیستریا بر اساس روش های استاندارد انجام گردید.یافته ها: میانگین تعداد کلی باکتری ها در اسکناس های ۲۰۰۰، ۵۰۰۰، ۱۰۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ ریالی به ترتیب ۴۹/۱۱۸، ۳۲/۱۰۶، ۴۴/۶۹ و ۸۱/۲۲۰ واحد تشکیل دهنده ی کولونی بر سانتی متر مربع بود. بر اساس نتایج بدست آمده تفاوت معنی داری بین انواع مختلف اسکناس در ارتباط با بار کلی میکروبی مشاهده نشد. در هیچکدام از اسکناس های جمع آوری شده از فروشگاه های مختلف مرتبط با مواد غذایی لیستریا و سالمونلا مشاهده نگردید. درصد آلودگی کل اسکناس های جمع آوری شده به باکتری های اشریشیا کولای، استافیلوکوکوس آرئوس، باسیلوس سرئوس به ترتیب ۳/۱۳، ۵/۳۲ و ۸/۱۰ درصد مشاهده گردید. درصد آلودگی اسکناس های جمع آوری شده از فروشگاه های نانوایی، مرغ فروشی، شیرینی فروشی، بستنی فروشی، قصابی و ساندویچ فروشی به باکتری اشریشیاکولای به ترتیب صفر، ۱۰، ۵، صفر، ۶۰ و ۵ درصد؛ به باکتری استافیلوکوکوس آرئوس به ترتیب ۳۰، ۳۵، ۱۰، ۴۰، ۵۵ و ۲۵ درصد؛ به باکتری باسیلوس سرئوس به ترتیب ۱۰، ۱۰، ۲۰، ۲۰، صفر  و ۵ درصد مشاهده شد. بین وضعیت ظاهری و آلودگی باکتریایی اسکناس ها ارتباط معنی داری مشاهده نشد. تاثیر وجود یا عدم وجود صندوق دار در فروشگاه های مرتبط با مواد غذایی بر آلودگی باکتریایی اسکناس ها نیز بررسی گردید.نتیجه گیری: اسکناس یا به طور کلی پول در طی دوره عمر خود از محیط های مختلف و دست های مختلف آن هم با فراوانی بسیار زیاد عبور می کند. از آنجایی که اطلاعات کمی در مورد سابقه بهداشتی پول در دسترس می باشد، بنابر این در هنگام دستکاری همزمان پول و غذا بایستی توجه زیادی به این مساله نمود تا از آلودگی متقاطع این دو جلوگیری شود.

Keywords:

Currency , Escherichia coli , Staphylococcus aureus , Bacillus cereus , Listeria , Salmonella , اسکناس , اشریشیاکولای , استافیلوکوکوس آرئوس , باسیلوس سرئوس , سالمونلا , لیستریا