حسین بانژاد - Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran & Department of Water Engineering, College of Agriculture, Ferdowsi University Of Mashhad, Mashhad, Iran
عطیه زارعی - Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
علی اکبر صفریسنجانی - Department of Soil Science, Faculty of Soil, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
فرشاد دشتی - Department of Horticultural, Faculty of Horticultural, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

زمینه و هدف : کاربرد مجدد فاضلاب ها و پساب حاصل از تصفیه آن ها در کشاورزی به علت نیاز روز افزون به آب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نظیر ایران روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در برخی مناطق فاضلاب های صنعتی باعث توزیع آرسنیک در آب می شوند و از جمله گیاهانی که به طور عمده توسط پساب شهری و صنعتی آبیاری می گردند سبزیجات هستند. این پژوهش با هدف بررسی پیامد آبیاری تربچه با آب آلوده به آرسنیک و روی و اندازه گیری غلظت روی در قسمت­ های مختلف تربچه انجام شده است. روش بررسی: طراحی این آزمایشات در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار و در گلدان های پنج کیلوگرمی مورد کشت قرار گرفت. غلظت آرسنیک در چهار سطح ۰، ۱۰۰، ۳۰۰و  &mug/L ۶۰۰ و روی در سه سطح ۰، ۱۰ و mg/L ۵۰ به آب آبیاری اضافه شد. آبیاری گلدان­ ها به طور یکسان هر ۳ الی ۴ روز یکبار صورت گرفت. بعد از برداشت و انجام عملیات آزمایشگاهی، غلظت روی توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته­ ها: نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس در مورد تاثیر آب آبیاری آلوده به روی و آرسنیک بر غلظت روی در ریشه و غده و برگ تربچه نشان می دهد غلظت روی در آب آبیاری بر این سه خصوصیت به ترتیب در سطح ۵% و ۱% معنی دار است. نتایج حاصل از جدول مقایسه میانگین، کاهش جذب روی در غده را با افزایش آرسنیک تا  &mug/L ۳۰۰ نشان می دهد. نتیجه گیری: تحقیق انجام شده نشان داده است که غلظت روی در ریشه، غده و برگ تربچه با غلظت روی در آب آبیاری رابطه مستقیم دارد. همچنین بین جذب روی و آرسنیک در گیاه رقابت وجود دارد. با افزایش آرسنیک در آب آبیاری، انتقال روی به بخش های هوایی کاهش یافته است.

arsenic, zinc, radish, irrigation water, آرسنیک, روی, تربچه, آب آبیاری