ناهید نویدجوی - Department of Environmental Health, Faculty of Public Health, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.
محمد جلالی - Department of Nutrition Microbiology, Faculty of Nutrition, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
حسن خرسندی - Department of Environmental Health, Faculty of Public Health, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.
حسین موحدیان - Department of Environmental Health, Faculty of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

زمینه و هدف: لیستریا از جمله باکتری های مقاوم به شرایط هضم لجن است که لیستریا مونوسیتوژنز به عنوان عامل بیماری لیستریوزیس از مهمترین گونه آن است. لجن تولیدی در تصفیه ­خانه­ فاضلاب شمال اصفهان، با استفاده از هاضم های بیهوازی تثبیت گردیده و پس از خشک شدن، جهت کوددهی زمین های کشاورزی استفاده می ­شود. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از انجام این مطالعه، بررسی کارایی واحدهای فرآوری لجن به ویژه هضم بیهوازی در حذف و یا کاهش باکتری لیستریا است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، ۱۳ بار نمونه برداری از واحدهای فرآوری لجن تصفیه خانه فاضلاب شمال اصفهان بطور هفتگی طی سه ماه به روش استاندارد انجام گرفت. برای شمارش و جداسازی باکتری لیستریا در نمونه های لجن، به ترتیب از روش های تخمیر سه لوله ای و استاندارد دپارتمان کشاورزی آمریکا استفاده گردید. لیستریاهای جدا شده، به روش فنوتیپی تایید شده و برای تعیین گونه باکتری از آزمون های بیوشیمیایی تخمیر کربوهیدرات و آزمایش کمپ استفاده شد. یافته ها: میزان آلودگی لجن خام، لجن تثبیت شده و لجن خشک شده به حداقل یکی از گونه های مونوسیتوژنز، ایناکوآ و سیلیگری به ترتیب ۱۰۰، ۹۲/۳ و ۵۳/۸ درصد بود. کارایی هاضم های بیهوازی در حذف گونه های لیستریا مونوسیتوژنز، ایناکوآ و سیلیگری به ترتیب ۶۴/۷، ۳۹/۷۲ و ۱۰۰درصد و کارایی بسترهای لجن خشک کن برای حذف گونه های مونوسیتوژنز و ایناکوآ به ترتیب ۷۳/۴، ۹۶/۶۸ درصد تعیین گردید. نتیجه گیری: لیستریا مونوسیتوژنز در مقابل شرایط واحدهای فرآوری لجن، از سایر گونه های شناسایی شده مقاوم تر است، بنابراین استفاده از لجن به عنوان کود می ­تواند باعث انتشار این باکتری در محیط و آلودگی محصولات کشاورزی گردد.

Listeria, Listeria Monocytogenes, sludge anaerobic digestion, wastewater treatment plant, Isfahan, لیستریا, لیستریا مونوسیتوژنز, هضم بیهوازی لجن, تصفیه ­خانه فاضلاب شمال اصفهان