علیرضا عظیمی - دکتری مدیریت آموزشی، استاد رشت ه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس ،ایران
مرتضی پایدار - کارشناس ارشدعلوم تربیتی گرایش آمو زش و پرورش ابتدایی، آموزگار مقطع ابتدایی شهرستان سرایان، ایران

خشم یکی از مشکلات مهم دوره نوجوانی است که پیامدهای منفی همچون افت تحصیلی، مشکلات ارتباطی با خانواده و شناسایی و توصیف احساسات را در پی دارد. هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش کنترل خشم بر نارسایی هیجانی و بهبود مهارت های ارتباطی دانش آموزان مقطع ابتدایی می باشد. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر از دانش آموزان پسر پایه ششم شهر سرایان که تعداد ۲۸۰ نفر می باشند. که به روش نمونه گیری در دسترس ۳۰ نفراز دانش آموزان پسر انتخاب و در دو گروه آزمایش ۱۵ نفر گروه کنترل ۱۵ نفر قرار گزفتند. گروه آزمایش ۷ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش کنترل خشم قرار گرفتند و در مقابل، گروه کنترل درلیست انتظار قرار گرفتند. گروه ها پرسشنامه مهارت های ارتباطی کوئین دام ( ۲۰۰۴ ) و نارسایی هیجانی تورنتو ( ۱۹۹۴ ) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ به روش تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد میان گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد با توجه به سطح معنی داری F که کمتر ۰/۰۵ می باشد. F=۲۰/۴۸۷,P=۰/۰۰۰ که نشان می دهد آموزش کنترل خشم بر متغیر وابسته مرکب (دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در توصیفی احساسات و تفکر عینی) تاثیر معنی دار دارد. همچنین نتایج تحلیل کواریانس نشان داد با توجه به سطح معنی داری F که کمتر از ۰/۰۵ می باشد. P=۰/۰۰۰ و F=۴۲/۳۷۸ آموزش کنترل خشم بر متغیر وابسته مرکب (توانایی ارسال و دریافت پیام، کنترل عاطفی، مهارت گوش دادن، بینش نسبت به فرایند ارتباط و ارتباط توام با قاطعیت) تاثیرمعنی دار دارد. به طور کلی می توان گفت آموزش کنترل خشم بر نارسایی هیجانی و بهبود مهارت های ارتباطی دانش آموزان پسر تاثبر دارد. در نتیجه با اجرای برنامه کنترل خشم در مدارس می توان مهارت ارتباطی دانش آموزان را بهبود و باعث ارتقا شناسایی، توصیف احساسات و تفکر عینی و روابط آنان در جامعه امروی بود.

کنترل خشم، نارسایی هیجانی، مهارت های ارتباطی.