داود محمدرضایی - استادیار، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ملایر
باقر مجازی امیری - دانشیار، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمدعلی نعمت الهی - دانشیار، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

جنیستئین از ترکیبات شناخته شده فیتواستروژنی با ظرفیت تغییر عملکرد یا ساختار سیستم غدد درون ریز و تولیدمثل در آبزیان بودهکه در بیشتر محیط های آبی یافت می گردد. در این تحقیق، اثر غلظت های مختلف جنیستئین بر برخی شاخص های هورمونی: تستوسترونو ۱۷ بتا-استرادیول و یون کلسیم ماهی سفید دریای خزر مورد مطالعه قرار گرفت. ۴۹ عدد مولد ماده ماهی سفید به مدت ۲۱ روز درمعرض ۳ سطح جنیستئین با غلظت های ۵۰۰، ۵۰ و ۱۰ نانوگرم بر لیتر قرار گرفتند. در پایان از خون و بافت ماهیان در پایان آزمایش نمونه بردای انجام و سنجش فاکتورهای بیان شده بر حسب پروتکل های موجود اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که جنیستئین درمقایسه با نمونه شاهد منجر به کاهش سطح هورمون استروژنی ۱۷ بتا-استرادیول گردید. در صورتیکه میزان تستوسترون و کلسیم سرمخون تفاوت معنی داری در بین تیمارهای آزمایشی نشان را نشان نداد. هر دو فیتواسترژن بر میزان کلسیم تاثیر معنیداری نشان ندادند.طبق یافته های این تحقیق، جنیستئین در غلظت های آزمایش شده می تواند به عنوان محرک سیستم غدد درون ریز عمل نموده و سببتغییر در سطح هورمون های استرویئدی بویژه ۱۷ بتا-استرادیول گردد.

جنیستئین، ماهی سفید، هورمون های استروئیدی، کلسیم