عذرا صالحی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
عاطفه رضایی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

امروزه با افزایش بیماریهای ناشی از مصرف غذاهای آلوده و همچنین افزایش مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها، بررسی های فراوانی جهت پیدا کردن عوامل آنتی باکتریال بالقوه صورت گرفته است. از جمله ترکیبات طبیعی که می توانند به عنوان نگهدارنده در مواد غذایی به کار روند می توان به اسانس های گیاهی اشاره کرد. دی لیمونن یک ترکیب زیست فعال مایع، بدون رنگ با خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی بالا از خانواده ی مونوترپن هاست. با این حال به دلیل فراریت بالا، حلالیت پایین و حساسیت نسبت به نور کاربردهای آن در صنایع غذایی محدود شده است. در این پژوهش، برای غلبه و رفع این محدودیت ها، دی لیمونن در ناتواسفنج بتاسیکلودکسترین انکپسوله شد. برای تهیه نانواسفنج، از نسبت های مولی مختلف بتاسیکلودکسترین و دی فنیل کربنات به عنوان عامل اتصال دهنده عرضی و همچنین از نسبت های وزنی مختلف دی لیمونن و نانواسفنج استفاده شد. کمپلکس تولید شده با آنالیز XRD،TGA SEM ، FTIRو DLS مشخصه یابی شد. انکپسوله شدن دی لیمونن در نانواسفنج بتاسیکلودکسترین توسط FTIRتایید شد. همچنین با استفاده از آزمون SEM و DLS ساختارهای مکعبی با اندازه متوسط حدود ۱۹۵ * ۱۵۲۸ نانومتر نشان داده شد. همین طور حلالیت و پایداری حرارتی دی لیمونن پس از آنکپسوله شدن در نانواسفنج افزایش یافت. مطالعات FTIR ،TGA و XRD نشان داد که دی لیمونن درون ناتوسفنجها به درستی انکپسوله شده است. نتایج نشان داد که نانواسفنج بتاسیکلودکسترین یک حامل مناسب برای ترکیبات آب گریز و حساس است و کمپلکس سنتز شده می تواند به عنوان یک ترکیب بالقوه به عنوان نگهدارنده مورد استفاده قرار گیرد.

دی لیمونن، بتاسیکلودکسترین، ناتواسفنج، انکپسولاسیون