زهرا عطایی - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
علی قرقانی - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
ابوالفضل جوکار - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چندگان به موجودات زندهای که بیش از دو سری کروموزوم هاپلوئید داشته و از جداشدن غیرطبیعی کروموزوم در طول تقسیم سلولی به دست آمده اند، اطلاق میشود. چندگانی به عنوان یک روش اصلاحی برای بهبود خصوصیات رویشی و زایشی با افزایش مقدار ژنوم هسته در محصولات کشاورزی کاربرد دارد. به منظور بررسی اثر اوریزالین و تعیین بهترین میزان غلظت آن برای القای چندگانی در انگور رقم عسگری آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در محل گلخانه پژوهشی بخش علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (عدم کاربرد اوریزالین) و ۲ سطح اوریزالین ۳۰ و ۶۰ میکرومولاربود. اعمال تیمار اوریزالین با روش آغشته نمودن جوانه ها توسط گلوله پنبهای در زمان تغییر رنگ جوانه ها و قبل از شکفتن آنها انجام شد. گیاهان چندگان با استفاده از آنالیز فلوسایتومتری مشخص شدند. درصد زندهمانی گیاهان، تراکم و ابعاد روزنه و شمارش تعداد کروموزومها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون آماری T دررابطه با درصد زنده مانی گیاهان دوگان و چندگان نشان داد که اختلاف معنیداری بین گیاهان چندگان و دوگان در رقم عسکری وجود نداشت و تمامی گیاهان مورد پژوهش بقای خود را حفظ کردند. میزان تراکم و ابعاد روزنه در گیاهان چهارگان بیشتر از گیاهان دوگان بود. شمارش کروموزومها نیز دوبرابر شده تعداد تنها در گیاهان چهارگان را تایید کرد. از مواد ضدمیتوزی به عنوان یک روش موثر میتوان برای القای چندگانی در انگور استفاده کرد.

اوریزالین، تراکم روزنه، ضد میتوزی، فلوسایتومتری