یک دهه برنامه اصلاح آلو و گوجه در کشور (Prunus spp.)

آلوها یکی از مهمترین میوه های معتدله هستند و به اشکال مختلف استفاده میشوند. بیش از ۶۰۰۰ رقم از ۱۹ تا ۴۰ گونه در دنیا گزارش گردیده است. ارائه ارقام و پایه های جدید لازمه یک صنعت پویا و روبه رشد بر اساس تقاضای مصرف کننده است. اصلاح سیستماتیک آلوها در ۱۸۴۳ در انگلستان و در اواخر قرن نوزدهم در روسیه و امریکا آغاز شد. کیفیت، کمیت، دیر گلدهی، زودرسی، خودباوری، توسعه دامنه رسیدن و تحمل به تنشهای مختلف از جمله اهداف اصلاحی آلوها هستند. هر کشوری بسته به نیازهای تولیدکنندگان برنامه های اصلاحی متناسب دارد. در کشورهای اروپایی تحمل/مقاومت به بیماری شارکا (PPV) در اولویت است. استفاده از روشهای مختلف اصلاحی مانند واردات ارقام تجاری دنیا، انتخاب از ژرمپلاسم بومی، دورگ گیری، گردهافشانی آزاد، روشهای مولکولی، انتقال ژن و... در مورداستفاده است. در ایران نیز برنامه گستردهای با استفاده از روشهای اصلاحی در دست اجرا میباشد طور یکه در دهه اخیر ارقام زیادی بر اساس واردات و ارزیابی سازگاری معرفی گردیده که هم اکنون حدود سی درصد نهال تولیدی سالیانه از این ارقام جدید میباشند. همچنین بر مبنای انتخاب و دورگ گیری نیز ارقامی از گوجه ها و آلوها در دست معرفی میباشند. پایه بخش بسیار قابل اهمیت تولید میوه است. اهداف اصلاحی پایه شامل: پاکوتاهی، تحمل به خشکی، آهک و شوری، مقاومت/تحمل به آفات، نماتدها و بیماری، القای زود باردهی و کیفیت میوه روی آن میباشد که اهمیت برخی از آنها در شرایط آبی و خاکی کشور بیش ازپیش است و برنامه اصلاح پایه در ایران باتوجه به آنها طراحی گردیده است.

Keywords:

دورگ گیری , تنوع ژنتیکی , ژرم پلاسم