عاطفه کهنوجی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گرایش درختان میوه، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
کاظم ارزانی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

دینامیک گلدهی در برنامه های اصلاح درختان میوه و همچنین احداث باغهای تجاری درختان میوه از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش بر روی دینامیک گلدهی ژنوتیپ امیدبخش A۹۵ و رقم سبری در باغ پژوهشی گلابی آسیایی و اروپایی گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس و در شرایط آب و هوایی تهران در سال باغی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ انجام شد. بدین منظور از طرح کاملا تصادفی استفاده گردید. زمان شروع گلدهی با شکوفایی (%۱۰) از گلها، تمام گل (%۸۰) از گلها و پایان گلدهی با ریزش (%۹۵) گلبرگها ثبت گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، ارقام مورد مطالعه در سال باغی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ از لحاظ گلدهی همپوشانی خوبی نشان ندادند، بطوریکه شروع گلدهی در رقم سبری ۲۰) اسفند ماه ۱۲ (۱۳۹۹ روز زودتر از ژنوتیپ A۹۵ که در اوایل روزهای فروردین ماه بود، اتفاق افتاد. همچنین زمان تمام گل رقم سبری و ژنوتیپ A۹۵ به ترتیب در نیمه دوم اسفندماه و نیمه اول فروردین ماه بود. طول دوره گلدهی رقم سبری و ژنوتیپ A۹۵ در سال باغی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به ترتیب ۱۲ و ۹ روز ثبت گردید. جهت انتخاب رقم گرده زا مناسب برای ژنوتیپ A۹۵، رقم سبری بهدلیل عدم همپوشانی در گلدهی پیشنهاد نمیشود. اگرچه گلدهی ژنوتیپ A۹۵ گلابی در اوایل نیمه اول فروردینماه همزمان بود و این گلدهی با سرما و باران در سال ۱۴۰۰ همراه بود، ولی درصد بالایی از گلها زنده ماندند و دچار سرمازدگی نشدند. چنین بهنظر میرسد که گلهای این ژنوتیپ امید بخش گلابی علیرغم اینکه گل آن در مقایسه با برخی از گونه های دیگر درختان میوه دانه دار و هسته دار در شرایط آب و هوایی تهران زودتر باز میشود ولی از مقاومت نسبی مقاومت به سرمای بهاره برخوردار است. پژوهش های تکمیلی در آینده بر روی دینامیک گل و میوه دهی ژنوتیپ A۹۵ به عنوان ژنوتیپ امیدبخش گلابی و در راستای معرفی رقمی جدید از طرف برنامه اصلاح گلابیهای اروپایی و آسیایی، ادامه خواهد یافت.

دینامیک گلدهی، ژنوتیپ A۹۵، گلابی اروپایی، گلدهی.