لیلا بقازاده دریایی - دانشجوی دکتری، بیوتکنولوژی و ژنتیک مولکولی محصولات باغبانی، دانشگاه هرمزگان
داود صمصام پور - هیئت علمی گروه باغبانی دانشگاه هرمزگان

گیاه دارویی اسطوخودوس راست (Lavendulas tricta Del.) یکی از گیاهان دارویی و اسانسدار مناطق جنوبی ایران میباشد. این گیاه از قدیم برای درمان درد مفاصل، دلپیچه و زکام استفاده شده است. در این تحقیق، بوته های کامل گیاه اسطوخودوس راست از منطقه حفاظت شده گنو واقع در استان هرمزگان جمع آوری شدند و پس از جداسازی بذور گیاه از گلها، درصد پوکی بذر، وزن ۱۰۰۰ دانه و میزان جوانه زنی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند، بذور گیاه بسیار ریز و سبک بوده ۰/۲۹)گرم وزن ۱۰۰۰ دانه و از درصد جوانه زنی اندکی ( ۵/۶۶ درصد) برخوردار بودند. همچنین، اکثر بذور پوک ۹۱/۳۳) درصد) بودند. از گیاهچه های حاصل از کشت بذور در شرایط درون شیشه ای در محیط MS یک دوم، برای اهداف کالوس زایی و اندام زایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان دادند، ترکیب بنزیل آدنین ۰/۵ میلی گرم در لیتر با نفتالین استیک اسید ۰/۵ میلی گرم در لیتر بهترین نتیجه را در کالوس زایی از خود نشان دادند .(p<۰.۰۰۱) همچنین، از کالوس های حاصل برای آزمایش دوم یعنی اندام زایی مورد استفاده قرار گرفت که نتایج نشان دادند، تیمارهایی که در آنها از هورمونهای بنزیل آدنین ۱ و ۲ میلی گرم در لیتر و کاینتین ۲ میلی گرم در لیتر استفاده شده بود توانسته بودند گیاهچه های سالمی تولید نمایند.

اسطوخودوس راست، اندام زایی، پوکی بذر، کالوس زایی، کشت بافت.