بهاره شیربیگ - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
محمد سیاری - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
حسن ساریخانی - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

به منظور افزایش کیفیت و انبارمانی میوه های توت فرنگی رقم پاروس، اثر غلظتهای مختلف گاز ازن در دمای پایین مورد بررسی قرار گرفت. غلظت گاز ازن در سه سطح شاهد (بدون استفاده از ازن) و گاز ازن با غلظتهای ۰/۱ و ۰/۳ پی پی ام بکار رفت. تیمارهای مذکور به وسیله دستگاه مولد ازن به صورت روزانه اعمال و میوه ها در سردخانه با دمای ۱ درجه سانتیگراد تا ۲۸ روز نگهداری شدند. استفاده از ازن به شکل گازی توانست به افزایش ماندگاری میوه توت فرنگی کمک کند. گاز ازن در غلظت ۰/۱ پی پی ام در مقایسه با شاهد و غلظت ۰/۳ پی پی ام، پوسیدگی میوه ها را به طور معنیداری ۳۰) درصد) کاهش داد. زمان نگهداری بر میزان برخی از ترکیبات موجود در میوه ازجمله میزان ویتامین ث و فنل کل و همچنین ظرفیت آنتی اکسیدانی و میزان رنگ و ماندگاری میوه توت فرنگی اثر معنیدار داشت. میوه های تیمار شده با گاز ازن در غلظت ۰/۱ پی پی ام، میزان سفتی بافت و درصد اسیدیته قابل تیتراسیون بالاتری در مقایسه با میوه های شاهد و تیمار شده با ازن ۰/۳ پی پی ام نشان دادند. تیمار ازن ۰/۱ پی پی ام در دمای پایین منجر به تاخیر معنیدار ۱۵) درصد)، در تخریب ویتامین ث شد، اما میوه های تیمار شده با ازن در غلظت بالاتر و میوه های شاهد از میزان ویتامین ث کمتری برخوردار بودند. در میوه های تیمار شده با گاز ازن در ۰/۱ پی پی ام، درصد کاهش وزن کمتری مشاهده شد. استفاده از ازن برتغییرات پیاچ، میزان مواد جامد محلول، میزان فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدانی میوه نسبت به شاهد اثر معنیداری نداشت. درمجموع استفاده از تیمار ازن گازی در غلظت ۰/۱ و دمای پایین، به دلیل خاصیت ضد میکروبی موجب کاهش میزان پوسیدگی و روند پیری و افزایش انبارمانی نمونه ها گردید، لذا تیمار ازن در غلظت ۰/۱ پی پی ام تیمار مناسبی برای نگهداری توت فرنگی ارزیابی گردید.