اثر تنش خشکی بر رشد گیاهچه مارچوبه های ایرانی

یکی از رایج ترین تنشهای محیطی در فرایند تولید محصولات کشاورزی تنش خشکی است. مارچوبه گیاهی خوراکی و دارویی است که ارقام تجاری آن به برخی از مهمترین تنشهای زنده و غیرزنده حساس هستند. بنابر مطالعات، ایران یکی از مراکز مهم گسترش مارچوبه در جهان بوده و مارچوبه های ایرانی به خوبی میتوانند شرایط نامساعد خاک را تحمل کنند. برخی از گونه های مارچوبه همچون A. azerbaijanensis، A. breslerianus، A. officinalis، A. persicus و A. verticillatus در ایران شناسایی و جمع آوری شده اند و تحقیقات نشان داده توده های مارچوبه ایرانی از تنوع مورفولوژیکی و ژنتیکی بالایی برخوردارند. هدف از انجام پژهش حاضر بررسی میزان مقاومت گیاهچه های مارچوبه های ایرانی به تنش خشکی و مقایسه آن با رقم تجاری مری واشنگتن بود. این مطالعه در طی سالهای ۱۳۹۹ - ۱۴۰۰ در دانشگاه زنجان صورت پذیرفت و اثر تنش خشکی در ۴ سطح ۰)، ۵، ۱۰ و ۱۵ درصد پلی اتیلن گلایکول) بر رشد گیاهچه های ۱۰ توده مختلف مارچوبه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی بذر در سطح تنش ۱۵ درصد، در توده گزنک ۵۶/۷۳ درصد از رقم مری واشنگتن بیشتر بود. افزایش سطح تنش خشکی موجب کاهش شاخصهای رشدی گیاهچه در تمامی توده های مورد بررسی گردید. توده گزنک در تحمل شرایط تنش نسبت به سایر توده های مورد بررسی برتری داشت. نتایج کلی این مطالعه نشان داد که توده های ایرانی مارچوبه میتوانند گزینه ای مناسب به منظور بکارگیری در پروژهای اصلاحی مارچوبه با هدف تولید گیاهان هیبرید مقاوم به تنش خشکی باشند.

Keywords:

پلی اتیلن گلایکول , تنش خشکی , طول ریشه چه , مارچوبه ایرانی.