تاثیر عصاره سرشاخه و برگ زرشک (Berberis vulgaris) بر میزان رشد قارچ Fusarium oxysporum

برخی گونه های فوزاریوم، قارچهای بیماریزای گیاه ی هستند که علاوه بر ایجاد بیماری در گیاهان و غلات، منجر به تولید توکسین هایی باقابلیت انتقال به محصولات دامی (شیر و گوشت) میشوند. لذا یافتن روشهایی که بتوانند رشد قارچ و تولید مایکوتوکسین ها را مهار کنند، ضروری به نظر میرسد. استفاده از مواد طبیعی برای اجتناب از خطرات زیست محیطی قارچ کشهای شیمیایی، ازجمله راهکارهایی است که در دهه های اخیر توجه محققین را به خود معطوف کرده است. برخی پسماندهای کشاورزی با پتانسیل قارچ کشی، به دلیل ارزان و در دسترس بودن و نیز زیست تجزیه پذیر بودن، به نظر میرسد کاندید مناسبی جهت جایگزینی با سموم قارچکش باشند. به دلیل فراوانی پسماندهای درختچه های زرشک در استان خراسان جنوبی، مطالعه حاضر باهدف بررسی تاثیرات عصاره سرشاخه و برگ درختچه زرشک (Berberis vulgaris) بر میزان رشد قارچ Fusarium oxysporum انجام گرفت. فعالیت ضد قارچی عصاره های آبی، اتانولی و متانولی سرشاخه ها و برگ گیاه بر میزان رشد قارچ فوزاریوم با استفاده از روش میکرو تیتر پلیت بررسی شد. عصاره متانولی نسبت به دیگر عصاره ها موثرتر بود و حداقل غلظت مهارکننده (MIC) و حداقل غلظت کشنده قارچ (MFC) برای آن ۳۰۰ میلی گرم در میلی لیتر) تعیین شد. رشد قارچ Fusarium oxysporum بر روی نمونه های تیمار شده با عصاره متانولی وابسته به دز بود. با افزایش غلظت عصاره، سرعت رشد قارچ کاهش یافت. اثر ضد قارچی این عصاره را میتوان به حضور ترکیبات فنولی و آلکالوئیدی ازجمله برترین مرتبط دانست. با توجه به نتایج پژوهش حاضر عصاره متانولی سرشاخه و برگ درختچه زرشک میتواند به عنوان یک عامل کنترل کننده زیست سازگار بالقوه، علیه قارچ فوزاریوم، مورداستفاده قرار گیرد.

Keywords:

پسماند کشاورزی , فعالیت ضد قارچی , فوزاریوم , مایکوتوکسین