فاطمه کشاورزیان - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
مهدی قاسمی نافچی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران(
بابک بحرینی نژاد - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

در این تحقیق اثر محلول پاشی اوره و ارتفاع برداشت بوته بر عملکرد رویشی و اسانس سه گونه مرزه بختیاری ( Satureja (bachtiarica، جنگلی (Satureja mutica) و سنبلهای (Satureja spicigera) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در سال زراعی ۹۷-۹۸ به صورت کرتهای سه بار خرد شده و طرح در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل فاکتور اصلی سه گونه مرزه و فاکتور فرعی ارتفاع برداشت در دو سطح %۵۰ و %۷۵ اندام هوایی و فاکتور فرعی فرعی شامل محلول پاشی در سه سطح صفر، ۰/۶ و ۱/۲ درصد اوره بود. صفات اندازه گیری شامل عملکرد تر، عملکرد خشک، عملکرد برگ و عملکرد ساقه بود. نتایج نشان داد که اثر گونه برتمام صفات اندازه گیری شده در سطح احتمال %۱ معنیدار شد. بیشترین مقادیر عددی در اغلب صفات اندازه گیری شده متعلق به گونه جنگلی و کمترین آنها مربوط به گونه بختیاری بود. اثر ارتفاع برداشت تنها بر عملکرد خشک و عملکرد ساقه در سطح %۱ معنیدار شد و بر سایر صفات اثر معنیداری نداشت. با این وجود در گونه بختیاری و جنگلی برداشت %۵۰ اندام هوایی و در گونه سنبله ای برداشت %۷۵ اندام هوایی باعث تولید بیشترین مقادیر عملکرد شد. محلول پاشی اوره تنها بر عملکرد خشک و عملکرد ساقه در سطح احتمال %۵ معنیدار شد ولی بر سایر صفات اثر معنیداری نداشت. همچنین اثر متقابل سه تیمار، بهترین تیمار اعمال شده برای گونه بختیاری محلول پاشی ۰/۶ درصد اوره و برداشت %۷۵ اندام هوایی، برای گونه جنگلی محلول پاشی ۱/۲ درصد اوره و برداشت %۵۰ اندام هوایی و در گونه سنبله ای محلول پاشی ۰/۶ درصد اوره و برداشت %۵۰ اندام هوایی بوده است. عملکرد اسانس گونه جنگلی ۱۵۶) کیلوگرم در هکتار ) بیشتر از دیگر گونه بود.

اوره، برداشت، عملکرد، محلول پاشی، مرزه