روح الامین بهرامی جوین - مربی صنعتی و عضو هیئت علمی وزارت نیرو
عبداله بخشی - کارشناس مسئول منابع آب در آب منطقه ای خراسان

در کشور ما ایران که جزء مناطق خشک و نیمه خشک محسوب میشود، مسئله کمبود آب و موضوع بهره برداری صحیح وحفظ و حراست از منابع آب یکی از مسائل مهم و حیاتی است. در حال حاضر با توجه به محدودیت های کمی و کیفی منابع آبرفتی، منابع کارستی یکی از منابع آب شرب برخی از شهرهای بزرگ و در بعضی از مناطق نیز تنها منبع تامین کننده آب شرب به شمار می روند که به دلیل شرایط خاص حاکم بر این منابع، مدیریت آنها با آبهای زیر زمینی آبرفتی تمایزاتی را بخصوص از لحاظ اکتشاف، حفاظت و بهره برداری دارد و اگر به نحوه موثری مدیریت نشوند، در عمل شاهد از دست رفتن ذخائر قابل توجهی ازمنابع چه بهلحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی خواهیم بود و لذا در حالحاضر بازنگری وضعیت موجودبه یک ضرورت بدون تردید تبدیل شده وفکر این مسئلع که چگونه بتوان این منابع را مدیریت نماییم تا دچار سرنوشت بحران منابع آبرفتی نشویم و بتوانیم این منابع را برای آیندگان حفظ کنیم و تصمیم گیری نماییم که چه مقدار از این منابع را در چه زمانی، در کدام مکان و به چه وسیله ای فراهم آوریم، مهمترین انگیزه و علت انتخاب موضوع این مقاله می باشد. در این مقاله سعی شده است که ابتدا مشکلات وضعیت موجود مدیریت منابع آب کاستی د ر زمینه اکتشاف، حفاظت و بهره برداری با مثالهایی از شمال شرق ایران طرح گردد. مرحله دوم و درمقایسه با وضعیت مطلوب و همچنین با استفاده از تجربیات شخصی و مصاحبه با مدیران و کارشناسان این صنعت، عوامل موثر در اعمال مدیریت جامع و یکپارچه نظام منابع آب کارستی بیان گردیده و در انتها نیز الگویی مناسب در هر یک از زمینه های فوق الذکر ارائه شده است.

کارست