عبدالکریم زارعی - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران
محبوب حسین بیگی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
محمد اسماعیل پور - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران

ترکیدگی میوه و آفتاب سوختگی بعنوان دو عارضه مهم میوه انار می باشند که هر ساله صدمات اقتصادی بالایی به تولید کنندگان این میوه در ایران وارد میکنند. فعالیتهای باغبانی مناسب میتواند تا حدود زیادی باعث بهبود کیفیت میوه گردد. در مطالعه حاضر اثرات سه غلظت ۰)، ۷۵ و ۱۵۰ میلی گرم بر لیتر) تنظیم کننده رشد گیاهی جیبرلیک اسید (GA۳) بصورت محلول پاشی در سه مرحله طی رشد گیاه بر خصوصیات کمی و کیفی میوه انار رقم ملس ترش ساوه مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش در غالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت و داده های حاصل با نرم افزارهای SAS و JMP مورد آنالیز آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل بیانگر تاثیرات مثبت محلول پاشی GA۳ بر عملکرد میوه و کیفیت میوه های حاصله بود. تیمار ۱۵۰ میلی گرم بر لیتر GA۳ تاثیرات مفیدتری بر اکثر خصوصیات میوه انار داشت و منجر به بهبود عملکرد، اندازه میوه و خصوصیات شیمیایی آن گردید و همچنین باعث کاهش صدمات ناشی از آفتاب سوختگی و ترکیدگی میوه انار گردید. به نظر میرسد کاربرد این تنظیم کننده رشد گیاهی هم بطور مستقیم از طریق بهبود حالت انعطاف پذیری پوست میوه و هم از طریق غیر مستقیم با فراهم سازی ماده بیشتر توسط فرایند فتوسنتز و تحریک پذیری ترکیباتی از قبیل سیتوکینین می تواند منجر به بهبود رشد رویشی و عملکرد درخت انار گردد که در نهایت می تواند باعث بهبود سایه اندازی گیاه بر میوه ها و کاهش آفتاب سوختگی و ترکیدگی گردد. در مجموع نتایج این تحقیق بیانگر کارآیی تنظیم کننده رشد GA۳ برای کاربرد عملی در عملیات داشت باغهای انار به منظور بهبود عملکرد و کاهش ضایعات میوه میباشد.

انار، آفتاب سوختگی، ترکیدگی، محلول پاشی ، .GA۳