حمیدرضا خوارزمی - استادیار، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه باهنر کرمان
لاله محمودآبادی - کارشناس ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه باهنر کرمان

نگرش انسان­های نخستین به عناصر و پدیده­های اطراف، نظرگاه خاصی بود که همواره منجر به پرستش آنها در قالب ایزدان و الهه­ها شده ­است و گاهی خشم و خروش طبیعت یا نا ­آرامی و رام بودن طبیعت را به آنها نسبت می­داده­اند. نگرش آریایی­ها، خالی از این دیدگاه­ها نبود و بعد از جدایی آریایی­های هند و ایرانی از شاخه هند و اروپایی، برخی باورها در اندیشه آنان باقی ماند و برخی نگرش­ها با تغییراتی روبرو شد. از جمله نگرش­های خاص آریایی­های ایرانی می­توان به چهار عنصر طبیعت یعنی آتش، آب، هوا و خاک اشاره کرد. تحقیق بر روی برخی از این عناصر در دوره خاص، می­تواند نگرش­هایی را بیان کند و زمینه را برای مقایسه با اندیشه­های قبلی و بعدی این قوم، به وجود آورد؛ بنابراین هدف از این پژوهش بررسی جایگاه چهار عنصر آتش، آب، باد و خاک در اوستا است که با ذکر ویژگی و کاربرد آنها، دلایل اهمیت این عناصر از قدیم تا به امروز بارز و آشکار می­شود. منابع مد نظر، متن گاهان، یسن­ها و یشت­ها است.

آب, آتش, باد, خاک, چهارآخشیج