فروغ کاظمی - دانشیار گروه زبانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه ازاد اسلامی
مجتبی صمدی - کارشناس ارشد زبانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

پژوهش پیش رو با هدف بررسی تطبیقی دو فرهنگ لغت یک زبانه دهخدا و مریام وبستر، از نظر ارائه اطلاعات مدخلی انجام شده است. در این پژوهش، گردآوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و انجام پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی است. نخست ۵۰ واژه به صورت اتفاقی، حتی المقدور از کلیه حروف الفبایی، از دو فرهنگ لغت مورد بررسی، انتخاب و تحلیل شده است. سهم هر یک از فرهنگ­ها ۲۵ واژه بود. پژوهش حاضر که بیشتر در حوزه اطلاعات مدخلی و اصول فرهنگ نگاری این دو فرهنگ لغت را بررسی کرده است، در پی پاسخ به این پرسش­ها است که از نظر ارائه اطلاعات مدخلی، آیا تفاوتی در دو فرهنگ لغت مریام وبستر و دهخدا وجود دارد؟ و این دو فرهنگ لغت، واژه­های هم آوا- هم نویسه و چندمعنا را چگونه ارائه کرده­اند؟ با توجه به نمونه­های تحلیل شده در حوزه ارائه اطلاعات دقیق، منظم و کاربردی مدخل­ها و نیز اصول استاندارد شناخته شده فرهنگ نگاری، تفاوت­هایی به طور واضح مشخص است. نتایج نشان می­دهد که این دو لغت نامه، در ارائه هم آوا- هم نویسگی و نیز چند معنایی با یکدیگر تفاوت­های بارز و گسترده­ای دارند. زیرا برخلاف لغتنامه دهخدا که در ارائه اطلاعات مهم مدخلی، استاندارد مشخصی در تفکیک اینگونه مدخل­ها به کار نبرده است، فرهنگ لغت وبستر با استاندارد روشن و البته مختص خود، اینچنین مدخل­ها را از یکدیگر تمیز داده است.

فرهنگ نویسی, فرهنگ یک زبانه, مدخل واژگانی, فرهنگ دهخدا, فرهنگ وبستر