محمدمهدی حسین زاده - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی،تهران ،ایران
سید حسن صدوق - استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی،تهران ،ایران
سعیده متش بیرانوند - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی،تهران ،ایران
رضا اسماعیلی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه مازندران،بابلسر ،ایران

زمین هایحاشیهرودخانهتحت تاثیرعقب نشینیکنارهکانالرودخانههموارهدرمعرضتخریبهستند. فرسایشکناریاغلببه صورتیکمخاطرهطبیعیمطرحاستکهبایدسعیدرجلوگیریوکنترلآنداشت. یکیازمعمول ترینروش هایحفاظتکرانهرودخانهاستفادهازپوششپاره سنگیباابعادواندازهمناسب، به عنوان روشی مقرون به صرفه است.در این مقاله باهدف تعیین اندازه قلوه سنگ مناسب برای پوشش پاره سنگی ساحل رودخانه لاویج با استفاده از روش تنش برشی پس از محاسبه ضریب پایداری کرانه رودخانه(SF) و تعیین اندازه پاره سنگ در آستانه حرکت(dm)، اندازه مناسب پاره سنگ (ds) برای پوشش پاره سنگی تخمین زده می شود.بدینمنظورکلیهپارامترهایموردنیازدر ۵ مقطع عرضی رودخانه بااستفادهازبررسیمیدانیوتصاویر گوگلارثاندازه گیریودرنهایتشیب،تنشبرشی،زاویهشیببدنه،ضریبپایداریذره،زاویهانحرافخطوطجریان،عددپایداریشیببدنه،زاویهحرکتذرهبستر وضریبپایداریبدستآمد، پس از تعیین میزان ناپایداری کرانه و تعیین آستانه حرکت ذرات، اندازه قلوه سنگ مناسب جهت سنگ چینی ارائه شد. نتایج این پژوهش مشخص کرد مقاطع شماره ۲ و ۵ رودخانه لاویج ناپایدارتر از سایر مقاطع می باشند و مقاطع شماره ۳ و ۴ پایدارترین مقاطع می باشد.مقایسه اندازه قلوه سنگ مناسب جهت سنگ چینی کرانه با اعداد تنش برشی محاسبه شدهنشان داد درتعییناندازهمناسبپاره سنگبرایسنگچینی فقط میزان تنش برشی وپارامترهایموثردرتنشبرشیمهموتاثیرگذار نیستبلکهپارامترهایشیبکرانه،ضریبمانینگ،زاویهقراررسوبات،شعاعانحنا، نوع پوشش گیاهی کرانه، اندازه ذرات رسوبات تشکیل دهنده کرانهوعرضمقطعدبیلبالبینیزبسیارمهماست

ضریب امنیت کرانه, تنش برشی, پایداری کرانه رودخانه, رودخانه لاویج