بررسی تغییرات دمایی سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از سه مدل LARSWG،SDSM و مدل شبکه عصبی مصنوعی

تغییرات اقلیمی که عمدتا منشا انسانی دارد، پدیده ای است که طی ۱۵۰سال اخیر بشر را تهدید می کند. سواحل دنیا یکی از آسیب پذیرترین نقاطی هستند که از این پدیده به شدت دگرگون شده اند. تحقیق حاضر میزان تغییرات دمای حداقل و حداکثر برای پنج ایستگاه سواحل جنوبی دریای خزر شامل انزلی، رشت، بابلسر، رامسر و گرگان را با استفاده از دو مدل LARS_WG, SDSM و یک مدل شبکه عصبی مصنوعی، طی دوره اقلیمی پایه ۱۹۹۰-۱۹۶۱ و آینده ۲۰۳۹- ۲۰۱۰  با استفاده از سه سناریوی A۲,B۲ وB۱ مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد دما طی دوره آماری ۱۹۹۰-۱۹۶۱ افزایش داشته است و هر پنج ایستگاه مورد بررسی دستخوش این تحول و دگرگونی شده اند. بر اساس نتایج مدل LARS_WG ، طی دوره آماری آینده، افزایش دما تا یک درجه سانتیگراد برای همه ی ماهها و هر پنج ایستگاه تشخیص داده شد  اما مدل SDSM علاوه بر افزایش دما طی دوره ی آینده (حدود یک درجه سانتیگراد و گاهی بیشتر)، حاکی از کاهش دما برای ایستگاهها در ماههای آوریل، می و نوامبر بود. مدل شبکه عصبی مصنوعی همانند مدل SDSM نشان داد دما برای ایستگاهها و همه ی ماهها به جز ماههای آوریل، می و نوامبر افزایش خواهد داشت. مقایسه ی نتایج مدل ها نشان داد که خطای مدل SDSM  ( ۰۱/۰تا ۰۶/۰ درجه سانتیگراد) کمتر از مدل های دیگر است، مدل  LARS_WG بعد از مدل SDSM کمترین خطا را داشته است و سپس مدل شبکه عصبی مصنوعی قرار می گیرد. همچنین دو آزمون ویلککسون و کلموگروف اسمیرنوف که به ترتیب برای میانگین و واریانس دو سری بکار گرفته شد مشخص کرد مدل SDSM مقادیر P بالای سطح معنی دار ۰.۰۵ دارد. در نتیجه صحت محاسبات مدل SDSM بیشتر است و با اطمینان  بیشتری  می توان به نتایج آن اعتماد کرد.

Keywords:

دمای حداقل , دمای حداکثر , مدل های ریزمقیاس سازی , تغییرات اقلیمی , سواحل جنوبی دریای خزر