وحیدرضا صفدری - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
شادمان پورموسی - استادیار گروه علوم وصنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران

    درختچه حرا، به افتخار ابن­سینا فیلسوف و طبیب شهیر ایرانی که او را اویسنا (Avecina) می شناختند نام علمی اوسینا (Avicennia) را به خود گرفته است. این مقاله قصد دارد تا ویژگی­های آناتومی چوب این درختچه که یکی از مهمترین گونه های جنگل های ماندابی ایران است را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور سه دیسک چوبی از تنه سه درخت بالغ تهیه و به نمونه­های مکعبی کوچک تبدیل شدند. سپس توسط میکروتوم از آنها نمونه­های نازک میکروسکوپی تهیه و پس از رنگ­آمیزی با استرابلو و سفرانین توسط کانادا بالزام بر روی لام­های شیشه­­ای تثبیت شده و بعد ویژگی­های آناتومی آنها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از چوب تنه حرا تعدادی خلال­های کبریتی تهیه و در مخلوط اسید استیک و آب اکسیژنه خیسانده شدند و ویژگی­های مورفولوژی الیاف آن نیز مورد مطالعه قرار گرفت. از مهمترین ویژگی­های آناتومی چوب گونه حرا می­توان حضور بافت آبکش تومانده را نام برد که توسط پارانشیم­های طولی رابط احاطه شده­اند. علاوه بر این، سلول­های اسکلرئیدی به­صورت لایه­ای در میان بافت چوبی مشاهده شدند. ویژگی­های آناتومی چوب درخت حرا (Avicennia marina) در منابع مختلف دارای تفاوت­هایی است که می­توان این ویژگی را به تاثیرپذیری این گونه از اقلیم و یا شرایط رویشگاهی مربوط دانست.

حرا (Avicennia marina), Acanthaceae, آناتومی چوب, ماندابی, ایران