فاطمه عبدالملکی - کارشناس پرستاری و پژوهشگر روانشناسی اجتماعی
لیلا مجدانی - دکتری جامعه شناسی خانواده وکارآفرین اجتماعی
هادی عبدالملکی - پژوهشگر اجتماعی و دکتری آینده پژوهی

انقلاب اسلامی با گفتمان احیاء ارزشهای اسلامی در پیوند با هویت ایرانی وارد ادبیات سیاسی و اجتماعی قرن بیستم شد، گفتمانی که ضمن تاثیر عمیق در تحولات منطقه و جهان اسلام در جایگاه یک انقلاب تمدن ساز ظاهر شد. داعیه های تمدنی و تاثیر زودهنگام آن در افکار عمومی جهان اسلام باعث شد استکبار جهانی و همدستان منطقه ای آن در مقابل آن صف آرایی کنند. امامین انقلاب (حضرت امام خمینی(ره)و مقام معظم رهبری(مدظله)) با خلق استعاره ها و واژگان تمدنی در طول چهار دهه عمر انقلاب اسلامی نقش بسزایی در گفتمان سازی تمدنی به عنوان ویژگی منحصر به فرد انقلاب اسلامی ایفا نموده اند، مقام معظم رهبری به عنوان پرچمدار نظریه پردازی و واژه سازی گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی نیز بارها براین نکته تاکید داشته اند که یکی از دغدغه های مهم ولی فقیه و محتوای گفتمانی او حفاظت از ارزشهای اساسی انقلاب اسلامی است. اگرچه امام خمینی(ره) به عنوان رهبرکبیر انقلاب و بنیانگذار نظام اسلامی نقش بی بدیلی در نظریه تمدن نوین اسلامی داشته اند اما نقش آفرینی تجربی و عملی مقام معظم رهبری(مدظله) در گفتمان سازی تمدنی و تدقیق مراحل شکل گیری و بلوغ تمدنی در کوران حوادث و تقابل با دشمنان تمدنی از برجستگی خاصی برخوردار است. این مقاله به روش مروری و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی به تبیین استعاره های گفتمان ساز رهبری برای تبیین تمدن نوین اسلامی در مراحل سه گانه "تمدن سازی، تمدن پروری و تمدنداری" پرداخته است. نتایج بررسی نشان داد زایش نو به نو واژگان تمدنی در مناسبتها و نام گذاریهای سال با مفاهیم و جهت گیری خاص به بسیج افکار، اندیشه ها، قلمها و منابع در شکل گیری مراحل و نظریه تمدن نوین اسلامی کمک زیادی نموده است. لذا این مقاله گفتمان تمدنی مقام معظم رهبری به عنوان یک مجموعه بهم پیوسته و درهم تنیده از واژگان زبانی و پیوند ساختاری برآمده از آن در سه نقش تحریری، اقناعی و احساسی تبیین و تحلیل شده است و نهایتا مدل گفتمان سازی(انتزاعی و انضمامی) تمدنی مقام معظم رهبری در طول چهار دهه رهبری معظم له بازگو شده است.

انقلاب اسلامی، تمدن، گفتمان تمدن سازی، تمدن نوین اسلامی