زهره نبی پور - محقق، ایستگاه تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گناباد، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی ، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گناباد، ایران
حسن رحیمی - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

به منظور بررسی اثر سطوح کاربرد کائولین تحت تراکم های مختلف کاشت بر رفتار گلدهی و عملکرد گل زعفران (.Crocus sativus L)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (ایستگاه تحقیقات گناباد در سال های زراعی ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ انجام شد. در این تحقیق تیمار تراکم کاشت (در چهار سطح ۶۰، ۹۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ بنه در متر مربع) در کرت اصلی و کاربرد کائولین (در سه سطح شاهد (عدم کاربرد)، ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار و ۱۰۰۰ کیلوگرم در هکتار) در کرت فرعی قرار داشتند. با توجه به ماهیت فاکتور فرعی، داده های آزمایش در سال دوم و سوم بعد از کاشت مورد اندازه گیری و آنالیز قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تراکم و کاربرد کائولین اثر معنی داری بر تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله و وزن تک گل داشت؛ اما اثرات متقابل تراکم به کار برد کائولین فقط بر وزن تک گل معنی دار نبود. بر این اساس افزایش تراکم ۶۰ به ۱۵۰ باعث افزایش تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله و وزن تک گل در هر دو سال مورد بررسی شد. همچنین نتایج اثرات متقابل نشان داد همزمان با افزایش تراکم تا ۱۲۰ بثه در متر مربع در سال اول و ۹۰ بنه در متر مربع در سال دوم کاربرد ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار کائولین باعث افزایش وزن خشک کلاله شد. با توجه به اینکه زعفران گیاهی چند ساله است و نیز اثرات مثبت استفاده از این شیوه مدیریت زراعی در تعدیل درجات حرارت مخصوصا در مرحله گل انگیزی زعفران به نظر می رسد که توصیه کاربردی استفاده از ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار کائولین در تراکم ۹۰ بنه در متر مربع در جهت پایداری و افزایش عملکرد زعفران موردتوجه باشد.

تولید زعفران، عملکرد گل، وزن خشک کلاله