طیبه شاهی - دانشجوی دکتری علوم و صنایع غذایی و عضو هیئت علمی گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک خراسان جنوبی، جهاددانشگاهی خراسان جنوبی، بیرجند، ایران
محسن پویان - مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، بیرجند، ایران
مهدی ابراهیمی - استادیار و مدیر گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک خراسان جنوبی، جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، بیرجند، ایران
ساره حسینی - عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک خراسان جنوبی، جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، بیرجند، ایران
حسین راغ آرا - عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک خراسان جنوبی، جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، بیرجند، ایران

امروزه استفاده از زعفران به عنوان یک گیاه دارویی اثر بخش، مربوط به ترکیبات موثره آن به ویژه کروسین، کروستین و سافرانال است. از این رو استفاده از روش های استخراج به ویژه پیش تیمارهای با کمترین تاثیر نامطلوب بر استخراج اهمیت زیادی دارد. استفاده از پیش تیمارها باعث افزایش بازده استخراج، کاهش زمان، کاهش هزینه و افزایش کارایی روش استخراج می گردد. در حال حاضر بسته به اهداف و کاربرد عصاره ها، پیش تیمارهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله منابع معتبر علمی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی های صورت گرفته در منابع مختلف و همچنین نوع ترکیب مورد نظر پیش تیمارهای مختلف از جمله اولتراسوند ، پالس الکتریکی، آنزیم زنی، پیش تیمارهای حرارتی مانند مایکروویو مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان داد بسته به نوع و مقدار ماده موثره در محصول نهایی، انتخاب درست پیش تیمار همراه با روش جداسازی و خالص سازی مناسب صورت می گیرد.

استخراج، اولتراسوند، کروسین، سافرانال