وحیدرضا صفدری - دانشیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
میلاد نصیری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
حمید جودی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
سید خلیل حسینی هاشمی - استادیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

ترکیبات شیمیایی چوب ازجمله عوامل مهم و تاثیر­گذار در تثبیت مواد حفاظتی محلول در آب در چوب محسوب می­شوند. مواد استخراجی ازجمله ترکیبات شیمیایی است که در این پژوهش اثر آن در تثبیت ماده حفاظتی "کرومات مس اسیدی شده" (ACC) در چوب راش (Fagus orientalis) مورد مطالعه قرار گرفت. به­همین منظور، بلوک­های چوبی گونه راش در سه حالت شاهد (دارای ماده استخراجی)، عاری در آب گرم و عاری در الکل استن با ماده حفاظتی ACC دو درصد (۲%) اشباع و در زمان­های صفر، ۱۹۲، ۳۸۴، ۵۷۶ و ۷۶۸ ساعت در داخل انکوباتور تحت رطوبت ۷۵% و دمای ۲۵ درجه سانتی­گراد قرار گرفتند تا در چوب تثبیت شوند. سپس از مواد حفاظتی هر یک از بلوک­های چوبی عصاره­گیری و مقدار کروم شش ظرفیتی موجود در عصاره که مبین تثبیت ماده حفاظتی است از طریق دستگاه اسپکتروسکوپی (UV-V) و مقدار عناصر مس و کروم کلی موجود در عصاره که نشانگر مقدار مواد تثبیت نشده در چوب می­باشد به­وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که ماده استخراجی محلول در آب در تثبیت ماده حفاظتی ACC اثرهای مطلوب و معنی­داری داشته است. به طوری که کمترین مقدار مس (Cu) و کروم کلی (Cr) در نمک­های حفاظتی عصاره گیری شده از نمونه چوب­های شاهد (واجد ماده استخراجی) مشاهده شد که مبین تثبیت بهتر مواد حفاظتی در این دسته از بلوک­های چوبی است (P<۰.۰۱). همچنین نتایج حاصل از آبشویی نمونه بلوک­های چوبی نشان داد که  نمونه­های شاهد (دارای ماده استخراجی) پس از آبشویی در مقایسه با نمونه­های عاری از مواد استخراجی مقدار نمک کمتری را از دست داده است و تفاوت آنها از این لحاظ معنی­دار بوده است (P<۰.۰۱). 

ACC, تثبیت, آبشویی, ماده استخراجی و چوب راش (Fagus orientalis)