محمد مولایی - دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علی اکبر عنایتی - دانشیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ته
یحیی همزه - استاد- دانشکده منابع طبیعی کرج- دانشگاه تهران
مریم روستایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس

این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات ساقه کلزا به­عنوان یک منبع سلولزی  جهت استفاده در صنایع خمیر و کاغذ انجام شده است. در این مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی، ترکیبات شیمیایی و خصوصیات خمیر سودای تهیه شده از ساقه کلزا بررسی شد. نتایج نشان داد که با وجود دیواره سلولی ضخیم­تر خصوصیات مورفولوژیکی الیاف ساقه کلزا با سایر منابع غیر چوبی و نیز الیاف پهن­برگان مشابه می باشد. بررسی ترکیبات شیمیایی نشان داد که ساقه کلزا دارای میزان کمتری سلولز است (۴۴%)، در حالی­که میزان لیگنین، همی سلولز و خاکستر شباهت ساقه کلزا با سایر منابع غیر چوبی را نشان می دهد. در مقایسه با بسیاری از منابع غیر چوبی، خمیر تهیه شده از ساقه کلزا به روش سودا نیازمند میزان مواد شیمیایی و زمان پخت بیشتری بود. خمیر بدست آمده از قلیای فعال ۲۲% در ۱۰۰ دقیقه زمان پخت در حداکثر دما دارای روشنی ۶/۸۲% ISO بود. خصوصیات مقاومتی خمیر سودای رنگبری شده شامل شاخص کششی (Nm/g)، شاخص ترکیدن (k Pa.m۲/g) و شاخص پارگی (m N.m۲/g) به ترتیب برابر ۶/۶۳، ۲۲/۲ و ۹/۴ بود.

ساقه کلزا, خمیر سودا, رنگبری, الیاف غیرچوبی, ECF