حسین عبدالرحیمی بارنجی - دانشجوی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشکدهی روانشناسی و علومترب

هنگامی که از آموزش رسانهای سخن به میان میآید عموماً کاربرد آن در مدارس و آموزشهای راه دور تداعی شده و مورد توجه قرار میگیرد. در حالیکه رسانهها به ویژه تلویزیون، ظرفیتها و تواناییهای بسیار گستردهتری برای آموزش در تمام سطوح و حوزهها دارد و کارکرد آموزشی آن، تمام اشکال و مواد رسانهای را در برمیگیرد. از اینرو، نقشی که رسانههای گروهی در شکلدهی به هنجارها، ارزشها، نگرشها و رفتارها ایفا میکنند، نوعی آموزش تلقی میشود که بسیار فراتر از آموزشهای رسمی است و کل گسترهی مخاطبان رسانهها را شامل میشود. مخاطبان آموزشهای رسانهای مستقیم، عموماً کسانی هستند که به صورت تعمدی برای کسب اطلاعات از رسانهها استفاده میکنند اما هنگامی که از آموزشهای غیرمستقیم یا پنهان سخن میگوییم، مخاطبان گاه به صورت منفعل و ناخودآگاه در معرض اطلاعات رسانهای قرار میگیرند و برای انجام رفتارهای خاص و کسب مهارتها، هنجارها و ارزشهای ویژه آموزش میبینند. یکی از حوزههایی که در جهان امروز به شدت تحت تأثیر درونشدها و اطلاعات رسانهای قرار دارد رفتارهای مدنی و مهارتهای شهروندی است. پژوهشگران بسیاری نقشهای مثبت و منفی رسانهها را در این گستره مورد بررسی قرار دادهاند. بررسی یافتهها حاکی از آن است که رسانهها میتوانند با ارائهی الگوهای رفتاری، چهارچوبهای مرجع و اطلاعات مطلوب، به افزایش مهارتهای شهروندی کمک کنند. تحقیق حاضر بهمنظور بررسی و توصیف نقش آموزشی رسانهها بویژه تلویزیون، در آموزش مهارتهای شهروندی و شکلگیری رفتارهای مدنی صورت میگیرد.

رسانه، آموزش، مهارتهای شهروندی، تلویزیون