سعید مهدوی - بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده های آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،
مسعود رضا حبیبی - بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده های آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

نیاز روزافزون صنایع چوب و کاغذ کشور به منابع چوبی و محدودیتهای اعمال شده برای استفاده از جنگلهای موجود، چالشهایی را بدین منظور طلب می کند که بهینه سازی الگوی بهره برداری از آن جمله می باشد. دنیا در سالهای اخیر به سمت استفاده از چوب درختان کم قطر و شاخه ها روی آورده است. درخت ممرز با توجه به وسعت پراکنش، مقام اول را در میان سایر درختان جنگلی در کشور ما داراس و استفاده صنعتی از شاخه های این درخت شاید بتواند بخشی از کمبود فعلی را جبران کند. این بررسی  نشان داد که ابعاد فیبرهای چوب شاخه ممرز دارای اختلاف معنی داری با چوب تنه ممرز است. میانگین کلی طول فیبر تنه ممرز در ارتفاع برابر سینه سه درخت- ۱.۷۶۳ میلیمتر و برای دو شاخه- ۱.۴۲۹میلیمتر بدست آمد. فیبرها در قسمتهای پایین چوب تنه و نیز مجاور پوست بلندتر هستند. لیکن تغییرات طول فیبر با جهت طولی این درخت فقط دارای همبستگی منفی و معنی دار بوده و با جهت شعاعی آن به دلیل دامنه کمتر تغییرات، همبستگی معنی داری ندارد. طول فیبرهای تنه ممرز تا سنین نزدیک به ۳۰ سال به حداکثر می رسد و از آن به بعد کوتاهتر می شود. روند تغییرات طول فیبر شاخه ها از پایین به طرف نوک شاخه دارای الگوی منطمی نمی باشد. مقایسه ضرایب کاغذسازی فیبرهای تنه با شاخه ها نشان داد که به رغم وجود اختلاف معنی دار بین ابعاد فیبرهای این دو قسمت و بیشتر بودن تمامی این ابعاد برای تنه درخت ممرز، ضریب درهم رفتگی و رانکل (پاره شدن) فیبرهای شاخه، بیش از تنه می باشد.

چوب ممرز, ابعاد فیبر, چوب شاخه, طول فیبر, قطر فیبر, ضخامت دیواره سلولی