ارزشیابی برنامه ی درسی مراکز آموزش زبان فارسی از منظر فارسی آموزان غیرایرانی

پیش­شرط طراحی یک برنامه ی درسی کارآمد و موفق، تحلیل محیط یادگیری/ آموزش، تحلیل نیازهای زبان آموزان و شناخت اهداف آن ها است. در حقیقت، نتایج این تحلیل­ها می­تواند مبنای تولید محتوای منابع آموزشی و تعیین­کننده ی رویه­ها و روندهای آموزشی باشد. در بسیاری از مراکز زبان­آموزی، معمولا فرصت لازم برای انجام این تحلیل­ها پیش نمی­آید. در این شرایط، بهترین کار ارزشیابی­های دوره­ای است. ارزشیابی خود ابعاد گوناگونی دارد که یکی از مهم ترین آن ها، سنجش میزان رضایت زبان آموزان است. در پژوهش حاضر، تلاش شده است میزان رضایت­مندی فارسی­آموزان دو مرکز دهخدا (وابسته به دانشگاه تهران) و المهدی (وابسته به جامعهالمصطفی العالمیه ی قم) از محتوا و برنامه ی درسی این دو موسسه بررسی شود. برای همین منظور، یک پرسشنامه ی محقق­ساخته بر اساس معیارهای بیلی (۲۰۰۹) و مجموعه­ای از معیارهای متداول در روانشناسی تربیتی طراحی شد. در پرسشنامه ی طراحی­شده که ۸۰ فارسی­آموز خارجی به آن پاسخ دادند، معیارهایی از قبیل قابل­ فهم ­بودن مواد درسی، توجه به ارزشیابی تکوینی، توجه به زبان بومی زبان آموزان، انعطاف پذیری برنامه ی درسی، تطابق برنامه ی درسی با شرایط زبان­آموزان، لذت­بخش بودن مواد درسی، توجه به نیازهای حال و آینده ی زبان آموزان و تطابق برنامه ی درسی با سن آن ها مورد سنجش قرار گرفته است. تحلیل داده­ها نشان داد که میزان رضایت کلی فارسی­آموزان این دو موسسه از محتوا و برنامه ی درسی ارائه شده، حدود ۵۰ درصد است. در این مقاله، ضمن معرفی انگاره ی برنامه­ریزی نیشن و مکالیستر (۲۰۱۰)، چند راهکار برای ارتقای برنامه ی آموزشی این موسسه ها پیشنهاد شده است.

Keywords:

ارزشیابی , برنامه ی درسی , آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان , مراکز آموزش زبان , رضایت زبان آموزان