سید احسان خاندوزی - استادیار دانشگاه علامه طباطبائی
محسن مقیسه - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

رابطه بخش مالی و واقعی (به طور خاص تولید) همواره از دغدغه های مهم در برنامه های توسعه اقتصادی به شمار می رفته و معرکه مناقشات تئوریک بوده است. تحلیل متن سند قانون برنامه اول تا ششم توسعه نشان می دهد به تدریج رویکرد هدایت بخش مالی به نفع اهداف بخش واقعی جای خود را به آزادسازی مالی داده است. درواقع، باوجود بانک پایه بودن تامین مالی در ایران، در دهه های گذشته جز چند برهه کوتاه، تجربه موفقی ازجهت پشتیبانی بخش تولید توسط بانک ها و بخش مالی نداشته ایم و حتی می توان گفت الگوی منسجمی مدنظر سیاست گذار نبوده است. این مقاله با معرفی چند تجربه جهانی موفق از مدل هدایت اعتبار (مدل ژاپن، آلمان، چین، کره جنوبی) و با تکیه بر مبانی نظری فراهم آمده به دست افرادی مانند ورنر تلاش می کند، درقالب نقد برنامه های توسعه، رویکرد جای گزینی برای حمایت از تولید ازسوی بخش مالی ارائه کند که طی آن دولت هم زمان در متشکل ساختن تولیدکنندگان رقابت پذیر در بخش واقعی و هدایت اعتبار بانکی به این تولیدکنندگان در بخش مالی نقش آفرینی دارد.

برنامه توسعه, حمایت از تولید, اقتصاد ایران, هدایت اعتبار, بانک, شرق آسیا