داریوش رحیمی
فاطمه بشیریان
سعید موحدی
رضا ذاکری نژاد

تغییرات سطح دریاچه ارومیه یک مشکل منطقه ای با تغییر ساختار اکوسیستم در شمال غرب ایران همراه است؛ بنابراین تحلیل بیلان آبی حوضه دریاچه ارومیه در زمینه بارش، رواناب، تبخیر و تعرق، برگاب و نفوذ در مدیریت این مشکل موثراست. شبیه سازی متغیرها در وضعیت خشک سالی (۱۳۹۶) و ترسالی (۱۳۷۱) با داده های توپوگرافی، خاک، دما، بارش، تبخیر، سطح ایستابی و تصاویر که ماهواره ای لندست با روش های زمین آمار، طبقه بندی تصاویر ماهواره ای و مدل WetSpass – M انجام شد. یافته ها نشان داد در سال های مرطوب (۱۳۷۱) از مجموع بارش سالانه، ۵۸/۴۲ درصد تبخیر و تعرق، ۷/۲۰ درصد رواناب، ۳۱/۱۸ درصد نفوذ و ۳/۲ درصد برگاب می شود. در خشک سالی ها (۱۳۹۶)، این ارقام به ترتیب به ۵۵/۴۹، ۱/۵۵، ۳۹/۷۷ و ۳/۱۹ درصد تغییر یافتند. نتایج آزمون اعتبارسنجی نشان داد که مدل دارای کیفیت خوب تا رضایت بخش در برآورد بیلان آبی (۰/۶۰=RSR) و (۰/۶۳=NSE) و برآورد های بهتر در دوره های ترسالی نسبت به خشک سالی است. کاهش رواناب ناشی از خشک سالی ، تغییرات کاربری اراضی و انتقال آب بین حوضه ای بود. علاوه بر آن، توزیع فضایی تغییرات، نشان داد که به دلیل تغییرات کاربری بیشتر و اجرای پروژه های آب بر در بخش های شرقی حوضه، این کاهش شدیدتر بود.

ترازمندی آب, حوضه آبریز دریاچه ارومیه, سنجش از دور, مدل WetSpass, M