شبیه سازی کیفیت و کمیت زه آب خروجی زهکش های زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل پویایی سیستم

در بسیاری از مناطق آبیاری، سطح ایستابی کم عمق باعث ایجاد مشکلات ماندابی و شوری می شود که برای کنترل این وضعیت، از سامانه زهکش های زیرزمینی استفاده می گردد. در اکثر مواقع این زهکش ها مقدار زیادی از آب و نمک را به محیط تخلیه می کنند که برای جلوگیری از این حالت، لازم است زه آب ها را مدیریت کرد. پژوهش حاضر روی یک مدل فیزیکی و برای فاصله های ?/?، ? و ?/? متر و عمق های ?/?، ?/? و ?/? متری لوله های زهکشی انجام گرفت. اندازه گیری از دبی خروجی، شوری زه آب، شوری آب زیرزمینی و تراز سطح ایستابی نسبت به زمان انجام شد. سپس با استفاده از روش تحلیل پویایی سیستم که یک روش شبیه سازی به صورت شی گرا و مبتنی بر روابط بازخورد است، کیفیت و کمیت زه آب خروجی، کیفیت آب زیرزمینی و تراز سطح ایستابی نسبت به زمان شبیه سازی شد. اطلاعات حاصل از شبیه سازی با مقادیر اندازه گیری شده مقایسه شد و ضریب همبستگی برای دبی خروجی، شوری زه آب، تراز سطح ایستابی و شوری آب زیرزمینی حالت آزمایشی (فاصله زهکش ها: ?/? متر و عمق: ?/? متر) به ترتیب ??/?، ??/?، ??/? و ??/? به دست آمد. همچنین مقادیر شاخص آماری RMSE برای پارامترهای فوق به ترتیب برابر با ????/? میلی متر بر دقیقه، ????/? دسی زیمنس بر متر، ????/? متر و ????/? دسی زیمنس بر متر به دست آمد که این امر نشان می دهد نتایج شبیه سازی از دقت بالایی برخوردارند. بررسی تجمعی کمیت و کیفیت زه آب خروجی از زهکش ها نشان داد که با افزایش عمق و فاصله زهکش ها، حجم و مقدار نمک خروجی افزایش می یابد.

Keywords:

تحلیل پویایی سیستم , زهکشی زیرزمینی , کیفیت و کمیت زه آب , مدل , شبیه سازی