حشمت اله آقارضی
ناصر گنجی خرم دل
زهرا بیرانوند

برای کنترل فرسایش خاک و افزایش تولید، کاشت درختان مثمر از طرف آبخیز نشینان انجام می گیرد؛ اما عامل محدود کننده رطوبت است که با جمع آوری رواناب ناشی از بارش می توان آن را تامین کرد. به این منظور از سامانه های استحصال آب باران استفاده می شود. در این پژوهش، سطح جمع آوری کننده آب باران به مساحت ۴۰ مترمربع انتخاب، در انتهای شیب گودالی حفر و نهال بادام کشت شده است.برای ارزیابی کارایی این سامانه ها، به بررسی تغییرات رطوبت پروفیل خاک در چاله نهال های بادام پرداخته شد. به این منظور بلوک های گچی کالیبره شده در آزمایشگاه، در اعماق ۳۰ و ۶۰ سانتی متری کار گذاشته شد. پس از هر بارش که رواناب ایجاد شد، بعد از گاورو شدن زمین، اعداد بلوک با دستگاه رطوبت سنج قرائت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی و آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه و دانکن استفاده شد. طبق نتایج، بین درصد رطوبت خاک چاله نهال تیمارها در سطح اطمینان ۹۵ درصد اختلاف معنی دار وجود داشت؛ ولی بین درصد رطوبت خاک عمق ۳۰ با ۶۰ سانتی متری در هیچ یک از تیمارها، اختلاف معنی دار مشاهده نشد. با توجه به نتایج، کمترین و بیشترین رطوبت به ترتیب در سامانه مرتع معمولی و سامانه نیمه عایق پلاستیک مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد کاربرد سوپر جاذب در چاله نهال نسبت به شرایط تیمار شاهد، می تواند در افزایش رطوبت خاک برای استقرار و رشد نهال بادام دیم عملکرد بهتری داشته باشد.

بادام دیم, فیلتر شنی, نفوذ, رطوبت خاک, رواناب