حامد نوذری
عادل زالی

وجود آب زیرزمینی کم عمق با شوری بالا در مناطقی مانند خوزستان سبب خارج شدن زه آب با کیفیت پایین از زهکش ها می شود. یکی از عوامل موثر در کیفیت زه آب خروجی در این مناطق عمق نصب زهکش است که سبب خروج نمک های آب زیرزمینی در اثر جریان های شعاعی می شود. هدف از انجام این پژوهش، تعیین روند تغییرات شوری زه آب خروجی و آب زیرزمینی نسبت به زمان، در عمق های مختلف استقرار لوله های زهکش است. برای انجام این پژوهش، از یک مدل آزمایشگاهی با ابعاد ۸‎/۱ در ۱ در ۲‎/۱ متر استفاده شد. زهکش ها در عمق های ۲۰ ،۴۰ و ۶۰ سانتی متری نصب شدند. شوری آب زیرزمینی حدود ۶۵ دسی زیمنس بر متر تنظیم شد و آبیاری به وسیله آب با شوری ۳۲۱‎/۰ دسی زیمنس بر متر و دبی های ۱۴‎/۰، ۱۱‎/۰ و ۰۷‎/۰ لیتر بر ثانیه انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش عمق و دبی هر زهکش مقدار نمک خروجی نیز افزایش می یابد به طوری که بیشترین مقدار برای عمق نصب ۶۰ سانتی متر و دبی ۱۴‎/۰ لیتر بر ثانیه با مقدار ۳‎/۹ کیلوگرم و هدایت الکتریکی ۶۵‎/۳۹ دسی زیمنس بر متر و کمترین مقدار برای عمق نصب ۲۰ سانتی متر و دبی ۰۷‎/۰ لیتر بر ثانیه با مقدار ۰۱‎/۳ کیلوگرم و هدایت الکتریکی ۳۷‎/۲۹ دسی زیمنس بر متر است.

زه کش عمقی, تغییرات شوری, زه آب, جریان شعاعی