مهدی رادفر
بهنام معاونی

منابع آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک، حیاتی ترین منبع آب برای توسعه پایدار است و بنابراین حفاظت از این منابع با ارزش ضروری است. میانگین افت سالانه حدود ۴۴‎/۰ متر سطح ایستابی سفره آب زیرزمینی دشت بروجن- فرادنبه در استان چهارمحال و بختیاری در سال های اخیر نشان از برداشت بی رویه آب در این دشت دارد. برای این پژوهش از داده های چاه های مشاهده ای منطقه بین سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۰ (جدیدترین اطلاعات شروع پژوهش) و همچنین نتایج محاسبات بیلان سفره استفاده شد. پس از ارزیابی منابع و مصارف آب زیرزمینی دشت بروجن- فرادنبه با مدل WEAP، راه کارهای مدیریتی برای حفاظت از این آبخوان در قالب هفت سناریو تهیه شد. هر کدام از راهکارهای مدیریتی شامل تغییر الگوی کشت، افزایش راندمان آبیاری و اعمال محدودیت برداشت آب از سفره و حالت های ترکیبی آن ها در مدل WEAP استفاده شد. نتایج نشان داد سناریوهای افزایش بازده آبیاری با به کارگیری سیستم های نوین آبیاری و جایگزین کردن ۲۵ تا ۵۰ درصد سطح زیرکشت یونجه و سیب زمینی با گندم آبی در کنار اعمال محدودیت برداشت آب از سفره کارگشا خواهد بود. مدل WEAP دارای قابلیت بالایی در تعریف سناریوهای مدیریتی است و به عنوان یک ابزار پشتیبانی تصمیم قابل استفاده است.

مدل سازی, منابع آب, ارزیابی, مدیریت آبخوان