سارا عموری - گروه تنوع زیستی و مدیریت اکو سیستمها، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن
حسین مصطفوی - گروه تنوع زیستی و مدیریت اکو سیستمها، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن
سیدحسن تقوایی - گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن
محمدمهدی حسین زاده - گروه معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرا ن

فعالیتهای انسانی باعث تخریب بوم سازگان )اکوسیستمهای( طبیعی مانند بوم سازگانهای آبی در سلاهای اخیر شده بطوریکه تاکنون بسیاری از زیستگاه های ماهیان در سراسر دنیا و بخصوص در ایران از بین رفته اند. از اوایل قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی پروژه های احیاء با رویکرد بازسازی و ترمیم بوم سازگانهای آب شیرین آغاز شد. خوشبختانه امروزه با درک درست از پویایی جمعیت ماهیها و نیازهای زیستگاه ی ماهیان، سیستمهای تخریب شده بهتر شناسایی شده و در نتیجه طرحهای احیاء از موفقیت بیشتری برخوردارند. هدف از انجام این تحقیق نقش موثر احیای زیستگاه ماهیان بر احیای رودخانه ها و همچنین پارامترهای احیای رودخانه هاست، روش این تحقیق از نوع مطالعه کتابخانه ای بر روی زیستگاه های رودخانه ای )مانند گوداب، خیزاب، چالاب( است همچنین این طرح بر این فرض استوار است که احیا زیستگاه ها، گونه های تهدید شده باز می گردند و جمعیت آنها بهبود می یابد و انتظار می رود سا یر خدمات بوم سازگانی هم برگردد. بررسی ها نشان داد پروژه های احیاء با رویکرد حفظ و ارتقا زیستگاه ابتدا گونه های شاخص منطقه شناسایی شده، سپس پارامترهای تخریب زیستگاه و همچنین کیفیت آب مورد توجه قرار میگیرد و بعد به چند طبقه کیفی)عالی تا ضعیف( تقسیم بندی میشوند. در نهایت با توجه به وضعیت حوضه و زیر حوضه، طرحهای احیاء با توجه به وضعیت بوم شناختی رودخانه )طبقه های متوسط تا بد( و نیاز بوم شناختی گونه ها برنامهریزی و اجرا میشوند همچنین نتایج این تحقیق نشان میدهد با ارزیابی جامع بوم شناختی آبهای روان بر اساس جمعیت ماهیان میتوان به یک احیای موفق رسید.

اکولوژی، فشارهای انسانی، ارزیابی، حفاظت، بوم شناسی، بوم سازگان