محمدرضا خاکی قراملکی - دانش آموخته مرکز تخصصی کلام و عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی

پژوهش حاضر به بازخوانی تفکر سنت گرایی حسین نصر می پردازد، گفتمان سنت گرایی با تکیه بر سنت قدسی و حکمت خالده و عقل شهودی، احیای علم قدسی را دنبال می کند و از این مجرا، احیای علم دینی را موردتوجه قرار می دهد. درحقیقت ضرورت بازگشت به سنت علمی و میراث حکمی گذشته را با بیان وجه سلبی، با اذعان به بحران های معرفتی و اخلاقی و زیست محیطی علوم مدرن و عدم کارآمدی مطلوب آن، وی را به نگرش انتقادی به علوم و عقلانیت مدرن وا می دارد. وی برای خروج از این وضعیت، در وجه ایجابی تولید علم دینی را با بازگشت به علم قدسی گذشته ممکن و مطلوب می داند. ویژگی های علم قدسی موردنظر وی عبارت اند، عدم انفکاک بعد متافیزیکی از بعد فیزیکی، نگاه طولی به سلسله مراتب هستی، نمادگرایی، زبان علوم سنتی، عدم نگرش سودانگارانه. درحقیقت بازگشت به سنت، دعوت به تجهیز به سنت علمی گذشته، و رهایی از سلطه غرب و مصون ماندن از هجوم امواج تکنولوژی و ساختارهای اجتماعی و علوم مدرن است. البته این نحوه دفاع از سنت علمی نوعی دفاع انفعالی است که عملا قدرت مقابله هوشمندانه و از موضع قدرت را در مصاف با علوم مدرن را سلب می کند و نوعی دعوت به انزواست تا با غرب مواجه ای صورت نگیرد.

علم مدرن, علم مقدس, عقلانیت مدرن, سنت, حکمت خالده, سنت گرایی