اظهارنظر کارشناسی درباره: «طرح اصلاح قانون مدیریت پسماند مصوب۱۳۸۳/۰۲/۲۰ »

امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های محیط زیستی در جهان، ساماندهی، مدیریت و دفع مناسب پسماند است. در ایران سالیانه حدود ۲۰ میلیون تن زباله تولید می شود که نمایانگر سرانه بالای تولید زباله در کشور در مقایسه با میانگین جهانی است. یکی از مهم ترین ابزارهای مدیریتی به منظور دفع مناسب و بهداشتی پسماند، استفاده از قوانین و مقررات مرتبط است. تصویب قانون مدیریت پسماند در سال ۱۳۸۳، گام بزرگی در راستای به کارگیری این ابزار در دفع مناسب پسماند در کشور به شمار می آید. تا پیش از تصویب این قانون، وظیفه تنظیف معابر عمومی و تعیین مراکز دفع پسماند، بر عهده شهرداری ها بود و درخصوص مراحل مختلف مدیریت پسماند، از جمع آوری تا حمل زباله به مراکز دفع پسماند، قانون مدونی وجود نداشت. متاسفانه وجود برخی عوامل بازدارنده، کارایی مناسب این قوانین را دچار اخلال کرده است که از آن جمله می توان به فقدان مکانیسم های مالی حمایتی شفاف از بخش خصوصی فعال در حوزه پسماند، نبود بسترهای لازم برای مشارکت شهروندان، عدم تناسب وظایف متولی اصلی قانون (سازمان حفاظت محیط زیست) با ظرفیت و اختیارات سازمانی و ناچیز بودن جریمه ها و عدم وجود ضمانت اجرایی اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند اشاره کرد. طرح اصلاحیه قانون مدیریت پسماندها ارائه شده توسط شورای عالی استان ها قدم مبارکی در راستای رفع چالش ها و بهبود ساختاری و حقوقی مدیریت پسماندها تلقی می شود. با وجود این بررسی دقیق تر مواد اصلاحیه نشان می دهد طرح ارائه شده بیشتر بر اصلاحات شکلی متمرکز بوده است و همچنان اصلاحات ساختاری جهت تسهیل فعالیت بخش خصوصی و مشارکت عمومی همچنان کمرنگ است. نهایتا پیشنهاد می شود که جهت اصلاحات ساختاری ابتدا ضعف ها و چالش های قانون فعلی با حضور همه ذی نفعان شناسایی شده و سپس قانون مدیریت پسماندها به طور بنیانی تر اصلاح گردد.

Keywords:

آمایش سرزمین , ارزیابی زیست محیطی , تهران , ضوابط استقرار , پسماند