جعفر مرادی - دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

نظام کاربری زمین در کشورهای توسعه یافته، انعکاس سیاست فرهنگ گرایی، مشارکت و عدم تمرکز در برنامه ریزی شهری در طول یک قرن گذشته، بر پهنه شهر است. کشورهای در حال توسعه، حرکت خود را به سوی سیاست گذاری درست برای ایجاد یک نظام کاربری منعطف آغاز کرده اند و کشورهای جهان سوم، همچنان موانع عمده ای را بر سر راه خود برای استفاده مناسب از زمین، می بینند. پژوهش حاضر با نگاهی تحلیلی- تطبیقی به بررسی اصول سازماندهی کاربری زمین در مناطق مرکزی شهرهای بمبئی و نیویورک پرداخته است. داده های مورد نیاز پژوهش از طریق مراجعه به منابع کتابخانه ای و اسناد، تصاویر و نقشه های موجود از تاریخچه توسعه محدوده های مورد مطالعه به دست آمده است. نتایج پژوهش نشان می دهد منهتن نیویورک با پرهیاهوترین مرکز شهری جهان، یک پهنه مسکونی به دور از هیاهو را در خود جای داده است. در حالی که، آسمانخراش های تجاری بمبئی سال هاست از میان دریایی از حومه های کم تراکم مسکونی، سر برآورده اند و حرکتی ضعیف در راه الگوبرداری از سیاست های توسعه مراکز متراکم و مسکونی های پراکنده با اختلاط کاربری را به بازگشتی قوی در راه پیوند بهره برداری از زمین به فرهنگ منحصر به فرد خود، غالب نموده است.

کاربری زمین، برنامه ریزی شهری، کلان شهر، نیویورک، بمبئی