فرزانه چهاربند
فرشاد مومنی

الگوی در حال گسترش و تکامل اقتصاد دانایی محور تغییرات بنیادینی را در ساختهای اقتصادی - اجتماعی ایجاد کرده که یکی از زیرساختهای مهم در این حوزه، آموزش است. محور اصلی این الگوی نوین، تولید، توزیع و کاربرد دانش در کلیه شئون زندگی فردی، اجتماعی و حرفه ای است. بر این اساس طبعاً باید دوره آموزش عالی موتور محرکه چنین الگویی باشد؛ چراکه تولید دانش و بخش عمده ای از توزیع و کاربرد آن باید به دست دانش آموختگان این مقطع انجام شود ولی نه تنها بازدهی این مقطع تحت تاثیر شدید عملکرد مقاطع پایین تر بویژه آموزش پایه است، بلکه کشورهای در حال توسعه هنوز در مقطع آموزش پایه به اشباع نرسیده و دچار مشکلات جدی تر هستند. بررسی این مقوله، مباحث کلیدی دیگری همچون چارچوب نهادی و بازار کار را نیز شامل میشود. بنابراین در این مقاله تمرکز بر تبیین اهمیت آموزش پایه در تحقق اقتصاد دانش بنیان در ایران در قالب نظریه نهادگرایان و شناسایی چالشهاست. نتایج پژوهش انجام گرفته از سوی اینجانب با روش توصیفی- تحلیلی نشان میدهد که اولا ساختار نهادی در ایران هنوز بر محوریت دانش قرار نگرفته تا فعالیتهای اقتصادی را به این سمت سوق دهد. ثانیا علی رغم غلبه سهم شاغلین اقتصادی با تحصیلات آموزش پایه در بازار کار ایران، به این مقطع و ابعاد اهمیت و چالشهای آن توجه کافی نشده است. استمرار این دو مساله ورود ایران به اقتصاد دانایی محور را با مشکلات جدی روبرو خواهد کرد.

اقتصاد دانش بنیان، آموزش، آموزش پایه، آموزش عالی