اظهارنظر کارشناسی درباره:«طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد با رویکرد اصلاح سیاست های تنظیم بازار» (ویرایش اول)

زنجیره فولاد ایران با چالش های متعددی روبه روست. ازجمله چالش های ساختاری این زنجیره می توان به عدم توازن زنجیره، ابهام در تحقق برنامه های توسعه صنعت فولاد، عقب ماندگی در زمینه اکتشافات معدنی و چالش تامین مواد اولیه، فراهم نبودن زیرساخت ها (تامین آب، بنادر، راه آهن و...)، ساختار معیوب تعیین قیمت حامل های انرژی، سیاست های نادرست تنظیم بازار، بهره وری پایین، عدم توجه به ارتقای فناوری و فقدان سامانه های آماری و اطلاعاتی جامع در زنجیره فولاد اشاره کرد. طرح توسعه و تولید زنجیره فولاد برمبنای اصلاح روندهای فعلی تنظیم بازار زنجیره فولاد تدوین شده است. در عین حال در برخی مواد آن ایرادهایی وجود دارد که ممکن است موجب مرتفع شدن چالش ها و مشکلات زنجیره فولاد کشور نشود. از جمله نقاط قوت این طرح می توان به این نکته اشاره کرد که در طرح حاضر به کلیه حلقه های زنجیره ارزش فولاد توجه شده و برای حمایت و توسعه صادرات محصولات زنجیره فولاد پیشنهادهایی ارائه شده است که اجرای صحیح آنها می تواند علاوه بر تامین نیاز داخل کشور، موجب صادرات پایدار محصولات زنجیره فولاد شود. از جمله ایرادهای این طرح می توان به الزام کلیه تولیدکنندگان زنجیره فولاد به عرضه محصولات خود در بورس کالا اشاره کرد که با توجه به واقعیات موجود، امکان عرضه محصولات زنجیره فولاد توسط کلیه تولیدکنندگان به ویژه تولیدکنندگان کوچک و متوسط و برخی واحدهایی که دارای قراردادهای بلندمدت تامین مواد اولیه هستند، امکانپذیر نخواهد بود و بازار زنجیره فولاد کشور با چالش روبه رو خواهد شد. طرح حاضر با شناسایی برخی از آسیب های زنجیره فولاد، در صدد حل آنها بوده است و تا حدی در این خصوص موفق بوده است، لذا مرکز پژوهش های مجلس با کلیات این طرح موافق است، ولی برخی رویکردهای این طرح نادرست ارزیابی می شود. مهم ترین این رویکردها عبارت است از: بی توجهی به ضرورت ثبات در صادرات در کنار تامین پایدار نیاز داخل، الزام به عرضه محصولات همه تولیدکنندکان در بورس کالا و ایجاد کمیته جدید برای سیاستگذاری در صنعت فولاد. اصلاح این رویکردها ضروری است و در صوت عدم اصلاح مستعد ایجاد مشکلات جدید برای زنجیره فولاد کشور خواهد بود که به جزئیات پیشنهادهای اصلاحی در متن گزارش اشاره می شود.

Keywords:

تنظیم بازار , زنجیره فولاد , صادرات غیرنفتی , فولاد