محمدرضا اعلایی اردکانی - Azad University of Shiraz
مرضیه کرمانیان - Ardakan city health center
فاطمه السادات موسوی - Ardakan city health center
مهدی کرمانیان - Ardakan city health center

چکیده و هدف: کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از مسایل بهداشتی مهم در بین زنان باردار است که موجب زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا تولد نوزاد مرده و... می گردد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع کم خونی فقرآهن در زنان باردار دریافت کننده ی خدمات آهن یاری شهر اردکان در مقاطع سه ماهه ی اول و سه ماهه ی سوم بارداری و نحوه ی دریافت خدمات آهن یاری در آن گروه در زمستان ۱۳۹۰ بود. روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی، تحلیلی، و از نوع مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، شامل زنان باردار دارای پرونده در مراکز بهداشتی درمانی شهری اردکان می باشد. حجم نمونه ۳۹۳ زن باردار تعیین گردید. روش نمونه گیری به صورت آسان از بین مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهری اردکان انتخاب شد. در این پژوهش ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخت حاوی ۱۱سوال در۷ مولفه بود که در دو مقطع سه ماهه ی اول وسوم به صورت مجزا تکمیل و نتایج آن استخراج ومحاسبه گردید و با توجه به آزمونهای آماری توصیفی و کی- دو در سطح معنی داری(۰۱/۰ p<‎ ) انجام و مورد آنالیز وتحلیل قرارگرفت. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که فراوانی کم خونی در سه ماهه سوم بارداری( با میانگین هموگلوبین ۳۴/۱۱ )، ( ۴/۳۶% )بوده، درحالیکه همین فراوانی در سه ماهه اول بارداری( با میانگین هموگلوبین۳۳/۱۲) (۹/۹%)می باشد که روند افزایشی میزان کم خونی در زنان باردار در سه ماهه سوم را بطور معنی داری‎(p<‎۰.۰۰۱‎)‎ نشان می دهد. نتایج مطالعه حاضر در مولفه تحصیلات ، رتبه بارداری، سن، نوع قرص آهن مصرفی، رابطه مواد مصرفی به همراه مکمل آهن، و شغل زنان باردار و ارتباط آن با کم خونی ارتباط معنی داری مشاهده نشد. از یافته های دیگر زمان شروع مصرف مکمل آهن و رابطه غذاهای مصرفی به همراه مکمل آهن بود که بین این مولفه ها و کم خونی بر اساس آزمون آماری کی –دو تفاوت معنی دار مشاهده گردید. همچنین زمان مصرف بر حسب اوقات شبانه روز که بر اساس آزمون آماری کی –دو تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

anemia, pregnant women, the first three months of pregnancy, the third three months of pregnancy, iron supplementation., کلمات کلیدی: کم خونی, فقرآهن, زنان باردار, سه ماهه اول بارداری, سه ماهه سوم بارداری, خدمات آهن یاری, شهرستان اردکان