بررسی عوامل مرتبط با خود مراقبتی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس( MS) شهر یزد بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

مقدمه: خود مراقبتی یکی از جنبه های مهم درمان در بیماران مولتیپل اسکلروزیس است. نظر به لزوم توجه به نیازها، حقایق و تعیین کننده های یک رفتار و جهت به حداکثر رساندن تاثیر برنامه های آموزشی، مطالعه حاضر با هدف تعیین خودمراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و عوامل مرتبط با آنها، بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی انجام گرفت. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. ۱۲۰ بیمار به روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین بیماران عضو انجمن MS شهر یزد وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که عوامل مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بیماری MS مشتمل بر درک بیماران از علایم و سازه های مدل اعتقاد بهداشتی را همراه با رفتارهای خودمراقبتی ارزیابی می نمود. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه، t مستقل، همبستگی اسپیرمن و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزار spss نسخه ۲۰ تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: آزمودنی ها به طور متوسط ۴۷/۵۱%از رفتار های خودمراقبتی را انجام می دادند و در میان حوزه های مختلف رفتارهای خود مراقبتی، استفاده از وزنه های کوچک برای کاهش ناهماهنگی حرکتی و لرزش دست ها و پاها ، اختصاص زمان منظمی برای دفع ادرار و انجام ورزش های مناسب دارای کمترین فراوانی بود قدرت پیش بینی کنندگی شدت درک شده و راهنما برای عمل در پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی معنی دار بود که در این میان شدت درک شده پیشگویی کننده قوی تر بود. در ضمن کل سازه های مدل اعتقاد بهداشتی ۸/۹%تغییرات رفتارهای خودمراقبتی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه مهمترین عوامل مرتبط با خودمراقبتی شدت درک شده و راهنما برای عمل مشخص گردید. بنابراین لازم است در برنامه های مداخله ای بر موارد فوق تاکید بیشتری شود. از سوی دیگر با توجه به قدرت پیش بینی کنندگی پایین مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می شود در مطالعات بعدی از مدل های دیگر استفاده شود مقدمه: خود مراقبتی یکی از جنبه های مهم درمان در بیماران مولتیپل اسکلروزیس است. نظر به لزوم توجه به نیازها، حقایق و تعیین کننده های یک رفتار و جهت به حداکثر رساندن تاثیر برنامه های آموزشی، مطالعه حاضر با هدف تعیین خودمراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و عوامل مرتبط با آنها، بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی انجام گرفت. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. ۱۲۰ بیمار به روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین بیماران عضو انجمن MS شهر یزد وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که عوامل مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بیماری MS مشتمل بر درک بیماران از علایم و سازه های مدل اعتقاد بهداشتی را همراه با رفتارهای خودمراقبتی ارزیابی می نمود. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه، t مستقل، همبستگی اسپیرمن و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزار spss نسخه ۲۰ تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: آزمودنی ها به طور متوسط ۴۷/۵۱%از رفتار های خودمراقبتی را انجام می دادند و در میان حوزه های مختلف رفتارهای خود مراقبتی، استفاده از وزنه های کوچک برای کاهش ناهماهنگی حرکتی و لرزش دست ها و پاها ، اختصاص زمان منظمی برای دفع ادرار و انجام ورزش های مناسب دارای کمترین فراوانی بود قدرت پیش بینی کنندگی شدت درک شده و راهنما برای عمل در پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی معنی دار بود که در این میان شدت درک شده پیشگویی کننده قوی تر بود. در ضمن کل سازه های مدل اعتقاد بهداشتی ۸/۹%تغییرات رفتارهای خودمراقبتی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه مهمترین عوامل مرتبط با خودمراقبتی شدت درک شده و راهنما برای عمل مشخص گردید. بنابراین لازم است در برنامه های مداخله ای بر موارد فوق تاکید بیشتری شود. از سوی دیگر با توجه به قدرت پیش بینی کنندگی پایین مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می شود در مطالعات بعدی از مدل های دیگر استفاده شود

Keywords:

Multiple Sclerosis , Self-care Behaviors , Health Belief Model , مولتیپل اسکلروزیس , رفتار های خودمراقبتی , مدل اعتقاد بهداشتی