تجارب بستگان نزدیک بیماران دارای عوامل خطرسازسرطان معده و کارکنان بهداشتی درمانی از تعیین کننده های رفتار تغذیه ای: یک آنالیز محتوای کیفی تئوری محور

مقدمه:یکی از شایع ترین علل مرگ در گروه های سنی بالای ۵۰سال، سرطان ها هستند که اصلاح سبک زندگی، نقش مهمی در پیشگیری از آنها دارد.رژیم های غذایی، مهمترین عامل در ابتلاء به سرطان معده هستند. هدف پژوهش حاضر، تبیین تجارب بستگان نزدیک بیماران دارای عوامل خطرساز سرطان معده و کارکنان بهداشتی درمانی دانشگاه از تعیین کننده های رفتار تغذیه ای براساس تئوری انگیزش محافظت بود. روش­بررسی:پژوهش کیفی حاضر از نوع تحلیل محتوا به مدت هشت ماه در سال ۱۳۹۲ درمراکز بهداشتی درمانی شهر بابل تحت پوشش داشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد. جمع آوری  داده ها به روش مصاحبه نیمه سازمان یافته از ۹ نفر از بستگان نزدیک بیماران مبتلا به خطرسازسرطان معده و ۱۹ نفر از کارکنان بهداشتی درمانی دانشگاه انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری آنها با استفاده از روش آنالیز محتوای تئوری محور(هدایت شده یا مستقیم) صورت گرفت. یافته­ها:از تجزیه و تحلیل داده ها ۴۸۷ کد اولیه  و پس از ادغام،۱۸۶ کد اصلی استخراج شد. این کدها در دو طبقه و هفت زیرطبقه از قبل تعیین شده تئوری انگیزش محافظت (حساسیت درک شده، شدت درک شده، پاداش، ترس، کارآمدی پاسخ درک شده، خودکارآمدی و هزینه- پاسخ درک شده) جایگذاری شدند. اصلی ترین مسئله درک شده ، سطح پایین ترس از بیماری بود. نتیجه­گیری: یافته های حاصل از پژوهش حاضر، نشان گر عوامل تعیین کننده ی موثر بر رفتار تغذیه ای می باشند که می توانند به سیاستگزاران بهداشتی درمانی یاری دهند تا مناسب ترین راهکارها و راهبردها را با هدف تغییر این تعیین کننده ها در جهت کاهش اتخاذ رفتارهای پرخطر تغذیه ای مرتبط با سرطان معده، تهیه وتدوین نمایند.

Keywords:

Risk factors. Gastric cancer , Nutritional behavior , Qualitative study , Protection motivation theory , عوامل خطرساز , سرطان معده , رفتار تغذیه ای , مطالعه کیفی , تئوری انگیزش محافظت