گذشته، حال و آینده دریاچه و تالاب های هامون

دریاچه هامون دارای گذشته ای باشکوه وجلال، همراه با مناظری تحسینبرانگیز و تنوع زیستی بی نظیر بود. اما اکنوندر حال احتضار و ناپایدار، در انتظار آینده ای نامعلوم و غمانگیز است. این بزرگترین پهنه آب شیرین فلات ایران دارایویژگی های خاصی است بستر آن، بسته به میزان رطوبت، عمق و ماندگاری آب دارای پوشش گیاهی متنوع و متفاوتیاست در شرایط مطلوب میلیون ها پرنده با تنوع گونه ای کم نظیر به این زیستگاه منحصربه فرد وارد می شوند. در گذشتهحدود ۵ هزارخانوار دامدار و صیاد همراه با صدهاهزار گاو و گوسفند درحاشیه یا درون تالاب های آن سکونت داشته اندو سیستان را به یکی از صادرکنندگان بزرگ دام و طیور، ماهی و... تبدیل کرده بودند. متاسفانه به دلایل متعددی مانندتغییر اقلیم و کاهش بارندگی، سدسازی، بهره برداری از چاه نیمه ها و... در سال های اخیر با شروع تابستان دریاچه کاملاخشک و بحرانهای زیست محیطی به صورت گردوغبارهای غیرقابل تحمل و بحران های انسانی به صورت بیکاری ومهاجرت آغاز شد، این شرایط بیشترین تاثیر را برتالاب نشینان گذاشت و موجب خالی از سکنه شدن کلیه تختک ها وجزیره های داخل دریاچه گردید. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده و هدف از آن که با گریزی بهگذشته باشکوه هامون آغاز میشود، نشان دادن ظرفیت ها و پتانسیل های نهفته در این اکوسیستم منحصربه فرد است وبا بررسی عواملی که منجر به نابودی آن شد و ارائه راهکارهای عملی برای احیای مجدد آن، قصد جلب توجه افکارعمومی و مسئولین کشور به فاجعه ای می باشد که در انتظار هامون است. باشد که با اقدامات موثر دولتمردان وسازمان های بین المللی، موجبات احیاء این ظرفیت اقتصادی، انسانی، زیست محیطی بین المللی فراهم آید.

Keywords:

تالاب هامون , سابوری , هیرمند , تختک , گاوسیستانی