شادی آقابابایی - کارشناسی ارشد فرآوری موادمعدنی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
سید محمد سید علیزاده گنجی - استادیار، گروه معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
محمد حیاتی - استادیار، گروه معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد

تولید ضایعات الکترونیکی با پیشرفت تکنولوژی رو به افزایش است. این پسماندها حاوی فلزات با ارزش از قبیل طلا، نقره و پلاتین علاوه بر فلزات پایه از قبیل مس، سرب، نیکل، آهن و روی­ اند، بنابراین بازیابی فلزات با ارزش و پایه از جنبه اقتصادی و زیست ­محیطی مهم است. فلزات پایه از قبیل مس و روی در فرآیند سیانوراسیون، مصرف یون سیانید را افزایش می­ دهند که این امر باعث افزایش هزینه فرآیند سیانوراسیون خواهد شد به همین منظور در این تحقیق سعی شده است قبل از فرآیند سیانوراسیون، انحلال فلزات پایه به­ وسیله اسید سولفوریک و پراکسید هیدروژن به عنوان عوامل لیچینگ و اکسید­کننده به ترتیب، مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا از طراحی آزمایش به روش فاکتوریل کسری برای بررسی و بهینه ­سازی پارامترهای تاثیرگذار در لیچینگ شامل: غلظت اسید سولفوریک، نسبت اسید به اکسید­کننده، دما، زمان و درصد جامد پالپ استفاده شد. مدل ریاضی ارایه شده به ­وسیله نرم افزار برای بازیابی لیچ مس دارای ضریب همبستگی بالا (۹۹/۶ درصد) است، همچنین نتایج نشان دادند که افزایش غلظت اسید سولفوریک و کاهش نسبت اسید به اکسید­کننده و درصد جامد پالپ باعث افزایش بازیابی لیچینگ مس می­­ شود و بیشترین تاثیر را در بازیابی دارند. افزایش دما و زمان کمترین تاثیر را در بازیابی مس داشتند و تاثیر آن­ ها منفی بود. در نهایت بیشترین بازیابی لیچینگ مس به میزان ۹۷/۱ درصد تحت شرایط بهینه دما ۵۰ درجه سانتی ­گراد، زمان ۴ ساعت و ۳۵ دقیقه، درصد جامد پالپ ۵ درصد، غلظت اسید سولفوریک ۴ مولار و نسبت اسید به اکسید­کننده ۴ به دست آمد.

تخته مدار چاپی, لیچینگ مس, اسید سولفوریک, پراکسید هیدروژن, بهینه سازی