ایوب نیکخواه - کارشناسی ارشد، گروه مهندسی انفجار شهید چمران، تهران
محمد تاجی - استادیار مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

خردشدگی بیشتر سنگ به وسیله انفجار باعث افزایش هزینه های عملیات حفاری و انفجار می شود، اما در مقابل، منجر به کاهش عملیات بارگیری و باربری و عدم نیاز به انفجار ثانویه می شود. به همین منظور پایگاه داده ای شامل رخدادهای واقعی خردایش ناشی از انفجار و پارامترهای موثر اصلی بر خردایش و عملکرد تولید مربوط به ۲۰ بلوک انفجاری در معدن مس سرچشمه ایجاد شد. در این تحقیق، پارامترهای موثر در کارآیی ماشین آلات بخش استخراج معدن مس سرچشمه بررسی شد. به این منظور پارامتر نسبت طول به عرض بلوک انفجاری (RLW) و پارامترهای کارکرد (O۱)، خرابی (F۱)، آمادگی (R۱) و جابه­ جایی دستگاه های بارگیری (M۱) معرفی، اندازه گیری و مورد استفاده قرار گرفت. پارامتر نسبت طول به عرض بلوک انفجاری (RLW) در اکثر مدل های پیشنهادی وجود دارد که این پارامتر تاثیر بسزایی در کارآیی دستگاه بارگیری دارد. ضریب همبستگی بسیار بالای یک سیکل بارگیری جام دستگاه بارگیری (C۱) با متغیرهای مستقل نشان می دهد که متغیر یک سیکل بارگیری جام دستگاه بارگیری (C۱) بیشتر متاثر از خردشدگی ناشی از عملیات از انفجار و ابعاد بلوک انفجاری بوده است. بهترین و بدترین یک سیکل بارگیری جام دستگاه بارگیری (C۱) دستگاه های معدن مس سرچشمه به ترتیب برابر با ۱۴/۳۸ و ۵۱/۱۵ ثانیه بوده است که در آن D۵۰ به ترتیب ۳/۰۲ و ۱۰/۳۹ سانتی متر و D۸۰ و ، ۶/۶۹ و ۲۴/۴۹ سانتی متر شده است. ضریب همبستگی ۰/۸ برای بارگیری ویژه (S۱) در کل بلوک های انفجاری نشان دهنده تاثیرپذیری بسیار بالای بارگیری ویژه (S۱) از خردشدگی ناشی از عملیات انفجار است. 

انفجار, خردشدگی, کارآیی ماشین آلات, معدن مس سرچشمه