لیلا عدل پرور - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
حمیدرضا فرضی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زبان و ادبیات فارسی، تبریز، ایران
علی دهقان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زبان و ادبیات فارسی، تبریز، ایران

ولادیمیر پراپ، فولکلور شناس روسی، برای تجزیه و تحلیل قصه های پریان، الگویی را پیشنهاد کرده و معتقد است می توان این الگو را در مورد سایر قصه های عامیانه نیز به کار برد. منظومه همای و همایون از جمله داستان های عاشقانه است. در این مقاله سعی شد تا نمودار خویشکاری های پراپ و روش ریخت شناسانه وی در داستان همای و همایون اجرا شود تا مشخص گردد نظریه پراپ تا چه اندازه با آن انطباق دارد. برای این منظور ابتدا مقدمه ای درباره تحلیل ساختاری متن و روش پراپ مطرح شده است. سپس کارکردهای پیشنهادی پراپ از قصه همای و همایون استخراج شده و همسانگردی پراپ با ذکر مثال هایی توضیح داده شد. یافته های این پژوهش گویای تطابق داستان همای و همایون با کارکردهای ریخت شناسانه پراپ است و توالی کارکردهای مورد نظر پراپ با اندکی تغییر در این داستان دیده می شود.

ولادیمیر پراپ, خویشکاری, همای و همایون, همسانگردی